Martyrologia XX wieku

Cmentarz, pomniki związane z wydarzeniami wieku XX z pominięciem I wojny światowej

Cmentarz wojenny w Starej Wsi k. Kraśniczyna

Cmentarz wojenny założony podczas I wojny światowej. Pochowano tu także poległych w wojnie następnej. Znajduje się przy skrzyżowaniu dróg. Mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Chełmem i Zamościem.

Obrazek

Bitwa pod Rąblowem

Bitwa odbyła się 14 maja 1944 roku.
Udział wzięli:
Oddział piechoty zmotoryzowanej z 5 Dywizji Pancernej SS "Wiking" oraz oddziały Wehrmachtu o łącznej sile ok 2000 ludzi. Dowodził nimi SS-Gruppenführera Jakob Sporrenberg.
Ok. 600 partyzantów AL pod dowództwem ppłk Mieczysława Moczara "Mietka" oraz ok. 200 partyzantów sowieckich pod dowództwem kpt. Czepigi.

W maju 1944 roku Niemcy prowadzili akcję oczyszczania tyłów frontu. Jej kryptonim to "Maigewitter". Dowódcą całej akcji był wspomniany wyżej Jakob Sporreng. Oddział Moczara przemieszczał się w tym czasie wraz z sowietami z Lasów Parczewskich. Teren w jakim przyszło walczyć obu stronom nie sprzyjał użyciu sprzętu zmechanizowanego. Okolica jest gęsto poprzecinana wąwozami i w dużym stopniu pokryta lasami. Walki zakończyły się wydostaniem z okrążenia partyzantów co jest w wojnie partyzanckiej traktowane jak zwycięstwo. Partyzanci po całym dniu walk przedostali się do Lasów Parczewskich i Janowskich (czyli wrócili skąd przyszli). W czerwcu znów brali udział w walkach podczas niemieckiej operacji "Sturmwind I".

Straty stron:
AL - 40 poległych
Sowieci - 26 poległych
Niemcy - 300 poległych i rannych.

W miejscu bitwy powstał pomnik.

Obrazek

Krwawa środa na Powiślu

Krwawa środa na Powiślu to zespół krwawych wydarzeń do których doszło w dniach 18-24 XI 1942 roku. Obszar dotknięty akcją pacyfikacyjną prowadzoną przez władze okupacyjne w tym czasie objął osady znajdujące się na południe od Kazimierza Dolnego (Cholewianka, Rogów, Jeziorszczyzna), sam Kazimierz Dolny, Bochotnicę, Parchatkę, Zbędowice i Kolonię Zbędowice. Jedynie przez przypadek nie objął puławskich Włostowic.

Mówienie, że dokonali tego Niemcy w dużej mierze odbiega od rzeczywistości. Jednostki, które przeprowadziły akcję to:

  • I Zmotoryzowany Batalion Żandarmerii SS w którego skład wchodzili głównie Austriacy;
  • 791 batalion Ostlegionów, stacjonujący w Wólce Profeckiej w Puławach, a składający się z przeszkolonych w Trawnikach jeńców radzieckich
  • Znane są nazwiska dowódców. Ci którzy wojnę przeżyli byli sądzeni ale nigdy nie za to co zrobiono podczas wydarzeń "Krwawej środy".

    Na ścianie klasztoru w Kazimierzu Dolnym znajdują się tablice upamiętniające ofiary egzekucji. Pośród wszystkich ofiar drugiej wojny światowej związanych z tą miejscowością (pominięto Żydów).

    Obrazek

    Cmentarz kleeberczyków w Kocku

    Ostatnia bitwa SGO "Polesie" nosi nazwę Bitwy pod Kockiem. Przed kockim pałacem stoi działo przypominające o bitwie. W Kocku jest też pomnik generała Kleeberga.

    Obrazek

    Zbiorowa mogiła w Dębicy-Kolonii

    Miejscowość przy drodze łączącej Lubartów z Czemiernikami. Na skraju lasu przy drodze zauważyłem przejeżdżając pomnik. Wygląda jak grób ale chyba grobem nie jest.

    Obrazek

    Mogiła zbiorowa w Pałecznicy-Kolonii

    Miejsce to znajduje się w pobliżu drogi łączącej Lubartów z Parczewem. Pomnik skryty w przydrożnym lasku. I historia... Historia o której ten pomnik nie mówi.

    Obrazek

    Pomnik partyzantów poległych w Molendach

    Na przeciwnym końcu wsi Molendy niż cmentarz z I wojny światowej znajduje się pomnik wystawiony w miejscu śmierci partyzantów.

    Obrazek

    Cmentarz wojenny w Molendach

    Cmentarz na skraju wsi. Zadbany. Może dlatego, że to miejscowość letniskowa. Obok jest Garbatka Letnisko - czyli jeszcze bardziej wypoczynkowo. A to już skraj Puszczy Kozienickiej.

    Obrazek

    Pacyfikacja Bałtowa koło Żyrzyna

    Często wymykając się z Puław leśnymi szlakami przejeżdżałem obok pomnika, który tak mi się nie podoba, że nawet się przy nim nie zatrzymywałem. W 2008 roku przemykałem tą trasą do Żyrzyna i natknąłem się pod pomnikiem na duże skupisko ludzi. Dopiero to zdarzenie skłoniło mnie by się tu zatrzymać przy następnym przejeździe i przeczytać tablicę informacyjną. Bo pomnik może się nie podobać ale zdarzenie któremu jest poświęcony na pewno warte jest poznania.

    Obrazek

    Cmentarz "Balonna" w Dęblinie

    Ten cmentarz powstał jako miejsce spoczynku żołnierzy Wielkiej Wojny.

    Obrazek

    Strony

    Subskrybuj RSS - Martyrologia XX wieku