Martyrologia XX wieku

Cmentarz, pomniki związane z wydarzeniami wieku XX z pominięciem I wojny światowej

Pomnik pomordowanych w Szczuczkach

Miejscowość Szczuczki w gminie Wojciechów. 1 X 1939 roku żołnierze Wehrmachtu pojmali 47 mieszkańców wsi oraz osoby przebywające w okolicy (w tym żołnierzy WP) i zamknęli ich w budynku szkoły. Wg różnych relacji łącznie w budynku zamknięto od 84 do 104 mężczyzn. Budynek po zamknięciu został ostrzelany i podpalony. Na pamiątkę tych wydarzeń w miejscu zdarzenia powstał pomnik, zaś obok niego powstała nowa szkoła.

Obrazek

Pomnik ofiar II wojny światowej w Strzelcach pod Nałęczowem

Strzelce w gminie Nałęczów.

Obrazek

Obóz zagłady w Sobiborze

Cmentarza wojenny w Joachimowie-Mogiłach

Wieś Joachimów otrzymała dodatkową część nazwy, czyli "Mogiły" z powodu wielkiej ilości mogił pozostałych w jej okolicach w 1915 roku. Być może znajdujący się tu cmentarz powoli by niszczał w zapomnieniu gdyby nie szukano nowej lokalizacji dla żołnierzy niemieckich z czasów II wojny pochowanych na warszawskich Powązkach. Przenosiny odbyły się w 1990 roku. O tym, że cmentarz powstał w roku 1915 przypomina tylko jeden kamień leżący u stóp krzyża umieszczonego w centrum cmentarza.

Obrazek

Kościół św. Rocha w Brochowie

Brochów pojawia się w źródłach pisanych w 1113 roku. Jest to wzmianka o istniejącym już od kilkunastu lat drewnianym kościele. Kościół murowany zastąpił go dwa wieki później. Murowana świątynia, konsekrowana w 1331 była fundacją książąt mazowieckich przekazaną na ten cel rycerzowi Andrzejowi z Dinheim. Początkowo była to konstrukcja jednonawowa. Nawy boczne i wieżyczki obronne kościół otrzymał w rozpoczętej w roku 1551 rozbudowie finansowanej przez Jana Brochowskiego, a realizowanej przez twórcę warszawskiego barbakanu, wenecjanina Jana Baptystę. Prace budowlane trwały 10 lat ale ponowna konsekracja świątyni nastąpiła dopiero po upływie kolejnych 25 lat. Na zewnętrznych ścianach naw znajduje się dwupoziomowy ganek tunelowy ze strzelnicami. Sto lat później jeszcze wzmocniono "efekt obrony" świątyni otaczając ją murem obronnym z protobastionami - rozwiązanie przestarzałe w momencie budowy ale ładnie się prezentuje. Mur otoczony był z kolei fosą - zachowały się jej resztki od strony rzeki Bzury.

Obrazek

Dwa pomniki II wojny światowej

Pojedynek pomników? A może nie pojedynek pomników tylko pojedynek na pomniki?

Stoją naprzeciw siebie bez ruchu od lat. Między nimi jest tylko droga łącząca Szydłów z Kurozwękami. Starszy na skraju lasu po południowej stronie szosy. Nowszy na skraju sadu po stronie północnej. Czas jest nieubłagany, starszy pomnik bez konserwacji w końcu się rozsypie lub zostanie zasypany śmieciami. Ale na razie jeszcze stoją, mierząc w siebie nawzajem napisami.

Obrazek

Pomnik ostatniego partyzanta II RP

Pomnik znajduje się przy cmentarzu parafialnym w Piaskach. Wymieniona w inskrypcji miejscowość Majdan Kozic Górnych leży obok drogi do Bychawy. Nie zajechałem tam jak dotąd, a może tam jest jeszcze jeden pomnik sierż. Józefa Franczaka?

Obrazek

Pomnik bitwy pod Konarami

Pomnik znajduje się przy drodze łączącej Ujazd z Klimontowem. Wiosną 1915 roku Pierwsza Brygada Legionów, pod dowództwem Józefa Piłsudskiego walczyła o utrzymanie w tym rejonie (Kozinek, Przepiórów, Konary, Swojków, Grabina, Beradz, Garbowice) pozycji. Bitwa trwała w dniach 16 - 25 maja (Wikipedia podaje, że bitwa trwała ponad miesiąc). Wielu rannych trafiło do szpitala polowego w Górach Pęchowskich. Zmarłych chowano na cmentarzu w pobliskich Dąbkach. Drugi lazaret znajdował się w Pęcławicach Górnych, w których znajdowała się też kwatera dowódcy I Brygady.

Obrazek

Obóz pracy w Poniatowej

W 1941 roku na terenie Zakładów Tele i Radiotechnicznych (uruchomionych kilka dni przed wybuchem wojny, a powstałych w ramach budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego) Wehrmacht utworzył obóz pracy dla jeńców sowieckich. Wcześniej okupanci prowadzili tu warsztaty naprawcze maszyn po których powstała tu filia firmy Schneider.

Obrazek

Cmentarz wojenny i wojskowy na Górze Zamkowej w Chełmie

Cmentarz powstał w roku 1915. Poniżej cmentarza prawosławnego. Schodzi do samego podnóża góry. Na samym dole znajdują się groby żołnierzy Armii Czerwonej poległych podczas walk w 1944 roku. Poniżej połowy wzniesienia są też groby partyzantów GL/AL oraz oficerów Ludowego WP. Na poziomie pomnika znajduje się jeszcze mogiła 13 żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku. Las krzyży nad mogiłami z pierwszej wojny światowej.

Obrazek

Strony

Subskrybuj RSS - Martyrologia XX wieku