Martyrologia XX wieku

Cmentarz, pomniki związane z wydarzeniami wieku XX z pominięciem I wojny światowej

Mogiła zbiorowa w Jarocinie

Wg informacji zamieszczonych na stronach Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Jarocinie w okresie powojennym powstał cmentarz żydowski. Do dziś pozostał po nim pomnik w miejscu rozstrzeliwania Żydów przez Niemców w latach 1942-1943. Te informacje trochę mnie zaskoczyły. Jadąc tu kierowałem się informacjami z wydawnictwa Zabytkowe cmentarze i mogiły w Polsce. Woj. tarnobrzeskie. Fundacja nie podaje źródła swoich informacji. Zabytkowe cmentarze powołują się na Karty cmentarzy, opracowanie Przemysława Burcharda Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce oraz na Rejestr miejsc i faktów i zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945. Województwo tarnobrzeskie. Także w Wirtualnym Sztetlu pisze się o mogile, a nie o cmentarzu założonym po wojnie. Ja jednak uparcie będę powoływał się na informacje z Zabytkowych cmentarzy


Stary cmentarz w Bobrownikach

Obecnie mieszkańcy Bobrownik w powiecie ryckim korzystają z cmentarza znajdującego się przy tej samej drodze co cmentarz żydowski, która prowadzi na teren dęblińskiego lotniska (na zachód od zabudowań wsi). Wcześniej (nie wiem od kiedy ani do kiedy) korzystali z cmentarza leżącego na północ od zabudowań, przy granicy lasu. Dojechać do niego można tylko drogami gruntowymi. Ta najczęściej używana zaczyna się przy drodze do Krasnoglin. W miejscu rozwidlenia drogi stoi figura św. Jana Nepomucena. Cmentarza tego nie można nazwać opuszczonym - są tu nawet nowe nagrobki ale na starych grobach.


Cmentarz żołnierzy radzieckich w Sandomierzu

Decyzję o założeniu cmentarza centralnego podjęto w roku 1951. Przenoszono na jego teren ciała z mogił na terenie miasta i jego okolic. Na terenie samego Sandomierza zewidencjonowano ponad 180 mogił poległych czerwonoarmistów oraz mogiłę jeńców radzieckich stworzoną przez okupantów niemieckich w pobliżu jednego z sandomierskich cmentarzy. Dziwić nieco może powoływanie się na ustawę o grobach wojennych z 1933 roku. W stosunku cmentarzy i grobów z I wojny światowej niejednokrotnie ją przecież ignorowano.

Obrazek

Cmentarz wojskowy w Sandomierzu przy ul. Mickiewicza

Przez Sandomierz front pierwszej wojny światowej przetaczał się czterokrotnie. Tylko w sierpniu 1914 roku miasto zostało zajęte przez wojska austro-węgierskie bez walki. Później trzykrotnie toczono walki. Jako jedno z miejsc spoczynku poległych żołnierzy wybrano teren sąsiadujący z Cmentarzem Katedralnym przy drodze prowadzącej do Opatowa.


Cmentarz wojskowy w Lublinie, ul. Biała

Cmentarz przy ulicy Lipowej w Lublinie powstał po wydaniu rozporządzenia przez władze austriackie nakazującego wyznaczenie miejsca pochówków poza granicami miast. Pierwszych pochówków dokonano tu w roku 1811. Wkrótce teren przeznaczony do celów grzebalnych okazał się za mały i cmentarz powiększono. Do II wojny światowej teren cmentarza powiększano co najmniej czterokrotnie. W sąsiedztwie cmentarza rzymskokatolickiego powstały ewangelicko-augsburski i prawosławny. Śladem dawnych podziałów pozostają fragmenty murów wewnątrz obecnej nekropolii. W roku 1915 wojskowe władze austro-węgierskie wydzieliły z części rzymskokatolickiej teren na którym dokonano pochówku żołnierzy poległych podczas działań wojennych w I wojnie światowej. Część ta dziś nazywana jest cmentarzem wojskowo-komunalnym i ma osobne wejście od ulicy Białej. Sąsiaduje ona z budynkami Radia Lublin.

Stare kwatery austro-węgierskie wyglądają dziś dość ubogo. Zniknęły dawne krzyże. Na ich teren miejscami wkraczają nowsze pochówki.


Cmentarz żołnierzy niemieckich w Polesiu

Cmentarz powstał w roku 2000. Przenoszone są na jego teren ciała żołnierzy niemieckich poległych w II wojnie światowej na terenie województw mazowieckiego i lubelskiego.


Osowa - mogiła nieznanego żołnierza KOP

O zmarłym wiadomy tylko tyle, że był żołnierzem Korpusu Ochrony Pogranicza. Czy został ranny podczas bitwy pod Wytycznem stoczonej z jednostką Armii Czerwonej 1 października? Nie znam odpowiedzi.

Obrazek

Pomnik partyzantów WiN w Macoszynie

Pomnik stoi przy kapliczce obok skrzyżowania drogi przebiegającej przez Macoszyn do Piask z drogą do Stulna. Upamiętnia dwóch partyzantów z oddziału "Żelaznego" poległych w walce z "utrwalaczami systemu" 6 listopada 1948 roku.

Obrazek

Trawniki - cmentarz wojenny

Cmentarz pozostaje pod opieką miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej do której remizy przylega jednym ze swoich boków. Tak jak w Cycowie tu także obok poległych w I wojnie światowej spoczęli żołnierze biorący udział w bitwie z bolszewikami stoczonej pod Cycowem w 1920 roku.

Obrazek

Cmentarz wojenny w Cycowie

Cmentarz wojenny w Cycowie powstał po przejściu frontu w 1915 roku. Kolejnych pochówków na jego terenie dokonano po bitwie w wojnie polsko-bolszewickiej. Zachowało się kilka krzyży umieszczonych na mogiłach żołnierzy poległych w sierpniu 1915 roku. Na pewno nie wszystkie. Brak informacji o liczbie poległych z tego okresu.

Obrazek

Strony

Subskrybuj RSS - Martyrologia XX wieku