Świątynie

Kościoły, cerkwie itd.

Sanktuarium w Kępie Gosteckiej

Bardziej to miejsce niż obiekt. Dla przejeżdżających może być interesujące ale kto by tak przejeżdżał jak nawet google nie pokazują tam drogi którą pojechać najwygodniej. Po kolei jednak.
Kępy Gostecka i Solecka leżą na byłej wyspie. Obszar wyznacza starorzecze Wisły nazywane tu Wisełką. Administracyjnie od dawien dawna należały do gminy w Solcu znajdującym się po przeciwnej stronie Wisły. Zawsze jednak istniały problemy z komunikacją przez rzekę. Z jednym krótkim wyjątkiem - w sierpniu 1939 oddano do użytku most łączący Kępę Gostecką ze znajdującą się po drugiej stronie Wisły miejscowością Kłudzie. W następnym miesiącu most został zniszczony. Powstanie kolejnego mostu planuje się na rok 2013. Jednak już wcześniej obie Kępy wyłączono z woj. radomskiego i przyłączono do lubelskiego. Podobne problemy jak z przynależnością administracyjną dotyczyły zapewne i przynależności administracyjnej kościelnej. Teraz w Kępie Gosteckiej jest już kaplica należąca do parafii piotrawińskiej. Jednak znacznie dłużej od niej funkcjonuje tu sanktuarium maryjne o którym parafia milczy. W tym roku nawet zniknął drogowskaz do sanktuarium znajdujący się przy drodze z Kamienia.

Obrazek

Kościół św. Anny w Końskowoli

Kościół, a może bardziej kościółek stoi w Końskowoli przy drodze Radom - Lublin od strony Puław. Po drugiej stronie drogi znajdują się resztki dawnego dworu, a może zamku Tęczyńskich pełniące długo rolę plebanii kościoła farnego znajdującego się ok. 200 metrów dalej po tej samej stronie drogi co kościół szpitalny, który jest bohaterem tego tematu.

Obrazek

Kościół św. Zygmunta w Siennie

Trochę średniowiecza.
Kościół pw. św. Zygmunta w Siennie to ślad dwóch Oleśnickich, uczestników bitwy pod Grunwaldem, którzy pięknie zapisali się w historii Polski.

Obrazek

Kościół św. Ducha w Iłży

Miałem zamiar napisać coś na podstawie zebranych tekstów ale tekst z tablicy informacyjnej wydał mi się na tyle interesujący, że ograniczę się tu do cytowania.

Kościół Św. Ducha i szpital dla ubogich

W 1448 roku biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki erygował poza murami miejskimi, przy drodze błazińskiej kościół Św. Ducha i szpital dla ubogich. W 1526 roku biskup Padniewski oddał szpital i kościół ojcom mansjonarzom iłżeckim, którzy mięli opiekować się starcami przebywającymi w szpitalu. W miejscu średniowiecznej budowli biskup Kajetan Sołtyk wybudował nowy szpital, a biskup Andrzej Załuski w 1754 roku fakt ten poświadczył wmurowaniem tablicy erekcyjnej w ścianie frontowej budynku, którą i dziś można oglądać.
Kościół i szpital był kilkakrotnie remontowany. Obecnie w szpitalu mieści się Muzeum Regionalne w Iłży.

Ponad budynkami kościoła i szpitala znajduje się zamek, będący największą iłżecką atrakcją turystyczną. Mnie jednak zawsze interesował właśnie ten kościółek. Malutki. Stoi przy ruchliwej drodze. Widać, że nie jest używany. Przy każdym przejeździe przez Iłżę przy nim na chwilę się zatrzymuję. By chwilę na niego popatrzeć. Jest coś w tym budynku takiego czego nie potrafię określić ale przyciąga mnie jak magnes stal. Zdjęcia już nie mają takiej mocy.

Obrazek

Kościół św. Ducha w Markuszowie

Markuszów, którego istnienie potwierdzają dokumenty z XIV wieku, w wieku XVI znajdował się w rękach wyznającego kalwinizm Andrzeja Firleja. On to w roku 1557 zajął kościół parafialny i zorganizował w nim zbór kalwiński. Zmieniło się to gdy Markuszów przeszedł w ręce bratanka Andrzeja Firleja, Jana Firleja z Dąbrowicy i jego małżonki Gertrudy z Pnia Opalińskiej. Najpierw jednak małżeństwo Firlejów przeszło na katolicyzm.

Obrazek

Kaplica Św. Trójcy w Stróży

Kaplica powstała w latach 1766-1767. Fundatorem była Teresa z Michałowskich Zamoyska. Podobno (bo nie widziałem na własne oczy) wewnątrz znajduje się kwadratowa kruchta. Dziwne, skoro cała kaplica posiada tylko 3 ściany o równej długości. Na początku roku 2009 budynek został wyremontowany. Nie po raz pierwszy. W 1910 doprowadzono go do stanu używalności po latach użytkowania jako spichlerza. W 1959 reperowano dach. Trójkąt rzutu świątyni miał nawiązywać do Trójcy Świętej. Wewnątrz znajdowały się też trzy ołtarze. Ale tylko jeden z nich był ołtarzem Trójcy Św. Dwa pozostałe należały do Św. Nepomucena i Św. Walentego. W pobliżu znajduje się cmentarz. Sama kaplica zaś stoi niemal na skraju skarpy wznoszącej się nad stawami. Jak można przeczytać na stronach regionalnych kaplica ma stać się najważniejszym zabytkiem w okolicy.

Obrazek

Kościół w Gródku

Wybudowany z fundacji Andrzeja Kochanowskiego (brat stryjeczny Jana z Czarnolasu) kościół św. Trójcy pobłogosławił w 1598 roku biskup krakowski Jerzy Radziwiłł. Budowę zakończono zaś 3 lata wcześniej. Wieża kościelna powstała nieco później ale przed 1643 rokiem. Na jej szczycie "półtorakrzyż" pochodzący z herbu dziewiętnastowiecznych kolatorów kościoła - Jabłonowskich. W 1907 roku kościół powiększono w miejscu dawnego prezbiterium. Budynek uległ uszkodzeniu podczas działań wojennych 1914-1915. Remontowany w okresie międzywojennym i w latach 50-tych XX w. Obecnie znów czeka na remont.

Obrazek

Opactwo Cystersów w Wąchocku

Budynki opactwa przedstawiane są jako przykład budownictwa romańskiego. Zwykle dopiero później podaje się informację, że były one przebudowane w stylu barokowym w XVIII wieku. Niby szczegół ale jednak istotny. Barokowe są bowiem wieże narożne jak i wieża nazywana [i]wieżą Rakoczego[/i]. Podobno w części pomieszczeń klasztornych zachowano elementy romańskie. Romański pozostaje jednak bez większych zmian kościół. Od dawna pełni on rolę kościoła parafialnego w Wąchocku choć nie takie było jego przeznaczenie. Do początku XIX wieku Wąchock miał 3 kościoły, z czego 2 były drewniane. Tak naprawdę to czepiam się szczegółów. To nie klasztor odcisnął swój ślad na ziemi w postaci miasta Wąchock tylko zakonnicy w nim mieszkający. Taki był zresztą cel ich osadzenia nad rzeką Kamienną.

Obrazek

Kościół OO. Karmelitów w Woli Gułowskiej

Tak na początek pocytuję sobie. O początkach sanktuarium maryjnego ze starych pism.

Roku pańskiego 1548 zostającego na ten czas Dziedzica Gułowskiej Woli, Jego Mości Pana Hieronima Rusieckiego Chorążego Sandomierskiego. Niektóra Niewiasta Pobożna, na imię Barbara, żyjąc we Wsi Gułowskiey (gdy Małżonek iey, pod ten czas u różnych Szlachty służąc, żywność poczciwie nabywał) nad zwyczay gorętsza w Duchu nabożeństwa modliła się, przy Ukrzyżowanego Chrystusa Pana Figurze, która teraz ku wielkiemu ołtarzu przy ścianie Kościoła ze dworu zawieszona, y od wszystkich uszanowana zostaie. We Srodę Swiąteczną Roku iako wyżey, Królowa Niebios, otoczona jasnością, z gromadą Swiętych Anyołów, y Panien pokazała się tey Matronie, opowiadając wola Syna swego, aby na tym Mieyscu ku Czci y Chwale Boga, pod Tytułem Imienia swego Kaplica przez Dziedzica Gułowskiey Woli była wystawiona.

O początku zaś tego Cudownego Obrazu, od którego by Malarza, y na którym mieyscu, albo w którey stronie był odmalowany, nie może się dosiąc wiadomości. Pewna przecię iest z dawnych Inquizycyi y podania poważnych Person, y starych ludzi, tach Slachty, jako y innych Obywatelow okolicznie, jako y w samey Gułowskiey Woli mieszkaiących, z których niektórzy do lat dziewięćdziesiąt przeszli byli. Obraz ten Cudowny ofiarowany bydż od niektórego Kmiotka z Przytoczna Dzierżawy niegdy Ich Mościow Panow Zbaraskich mila iedna od Gułowskiej Woli. Ten przerzeczony Kmiotek, przechodząc przez Miasteczko Lyssobyki nad Rzeką Wieprzem, podczas opłakanego czasu, kiedy Kalwinska Herezyia po Polszcze szerzyła się, grassowała furyia Ministrow, zgwałcone były Sakramenta SS. Obrazy Zbawiciela, Przenaswiętszey PANNY MARYI, y SS. Bożych podeptane, y z Kościołów wyrzucone zostawały. Ten tedy Obraz w błocie leżący skrycie porwał, y do Domu swego zaniósł, cześć i affekt oddaiąc. Obrazowi ile mógł, co Bóg mile przyimuiąc iasnością oświecał często on Dom, z podziwieniem iego samego y wielu innych dalszych Sąsiadów. Życząc tedy honoru Matce Bożey on Kmiotek, y uważając bydź Cudowny Obraz ani swoy Domek dostateczny, ku Czci tak wielkiey Królowy. Zaprowadził do Kościoła Gułowskiey Woli ziawieniem łaskami, y do tych czas obszernieyszemi pociechami słynącego przez Cudowny Obraz Przenayświętszey Panny ozdobionego. Do którego Mieysca za Fundacyią Ich Mościow Panow Krasińskich iako Dziedzicow na ten czas wprowadzeni są Oycowie z Góry Karmelu Regularney Obserwancyi y Konwent Formalny erygowany, przez Jaśnie óświecone Xiąże Siewierskie Jego Mości Xiędza Biskupa Krakowskiego Jędrzeja Trzebickiego, aby Cześć y Chwałę Boga y Przenayświętszey Panny Maryi potomnie pomnażali, y zbawieniu ludzi służyli.

Cytaty te pożyczyłem ze strony parafii w Woli Gułowskiej.

Kolejność więc była taka: w XVI w. powstała w Woli Gułowskiej kaplica. W XVII w. oddano do niej cudowny obraz namalowany na desce lipowej. W tym samym wieku dla ochrony świętego obrazu sprowadzono zakonników. To za ich sprawą powstała barokowa świątynia stojąca tu po dziś dzień.

W dzień pochmurny

Obrazek

Kościół św. Rocha w Łukowie

Ten drewniany kościółek powstał najprawdopodobniej w 1829 roku. Wezwanie otrzymał takie samo jak i cmentarz - św. Rocha. W swoich dziejach był też kościołem parafialnym (w latach 1838-1865 oraz po kilka miesięcy w latach 1941 i 1951). W latach 90 XX w został poddany generalnemu remontowi ale już podczas remontu w roku 1943 dokonano najbardziej widocznej zmiany - usunięto kopułę "cebulastą" z wieżyczki kościelnej.

Obrazek

Strony

Subskrybuj RSS - Świątynie