Złe miejsca dla ślimaków

Borów w gminie Annopol (woj. lubelskie)

Mogiła zbiorowa na cmentarzu parafialnym.

Opoka Duża w gminie Annopol (woj. lubelskie)

Mogiła przy drodze Annopol - Stalowa Wola

Przejeżdżając drogą Annopol - Stalowa Wola nie sposób ominąć Borów. Przy drogach wjazdowych do wsi ustawiono tablice informujące o tragedii jaka spotkała jej mieszkańców w 1944 roku. Akurat podczas mojej ostatniej wizyty tablica od strony Annopola była zniszczona ale zrobiłem już wcześniej jej zdjęcie.

O cmentarzu z I wojny światowej w Opoczce Małej dowiedziałem się z umieszczonego na stronie internetowej gminy Annopol wykazu zabytków. Nie ma go na mapach WIG ani żadnych innych z pomocą których usiłowałem go zlokalizować. Być może zachowano o nim pamięć głównie dlatego, że na jego terenie pochowano też żołnierza Wojska Polskiego poległego we wrześniu 1939 r.? Faktem jest, że cmentarz istnieje i w roku 2007 został odnowiony przez gminę.

Lapidarium powstało w latach osiemdziesiątych XX wieku na części terenu istniejącego w tym miejscu od wieku XVIII cmentarza rzymskokatolickiego z wydzieloną częścią prawosławną. Wokół eklektycznej kapliczki zgromadzono najcenniejsze nagrobki.

Pomnik wystawiony w setną rocznicę bitwy, w 1931 roku. Podstawowe informacje o bitwie zapisano w kamieniu z którego pomnik wzniesiono.

Nieopodal Celejowa znajduje się miejsce, w którym wg miejscowych podań dokonano egzekucji na niedoszłych powstańcach styczniowych. Około czterdziestu ludzi oczekiwać miało w jednym z wąwozów w okolicach Rąblowa na nadejście partii powstańczej by się do niej przyłączyć. Zanim do tego doszło kryjówkę odnaleźli kozacy i zmasakrowali bezbronnych. Ciała zabitych jak i kilkunastu żywych przetransportowano do Celejowa. Tu w pałacu miał przebywać (na tablicy informacyjnej napisano, że "u dziedzica Klemensowskiego") komisarz carski, który polecił wyprowadzić pojmanych za rzekę i tam powiesić lub rozstrzelać. Wg innej wersji, z którą zetknąłem się parę lat temu polecono tam żywym jeńcom pochować zabitych. Potem mieli być i oni zabici, a następnie pochowani w przygotowanej dla towarzyszy mogile. Na początku XX wieku postawiono w tym miejscu drewniany, duży krzyż. W roku 2007 ustawiono kamień z metalowym krzyżem.

Siedlce stały się własnością Michała i Anny książąt Czartoryskich przed 20 sierpnia 1672 r. Z tego bowiem dnia pochodził przywilej przez nich nadany mieszczanom siedleckim po pożarze miasta nadający im własność dziedziczną gruntów, placów i domów. Tak przynajmniej podano w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Poprzednimi właścicielami były rody Olędzkich (nazywanych też Siedleckimi) i prawdopodobnie Wodyńscy. Nie wiadomo czy jeszcze za czasów tych poprzednich właścicieli Siedlec wzniesiono drewniany dwór o którym wspomniano w dokumentach z końca wieku XVII. Przed rokiem 1730 w jego miejscu wzniósł murowany pałac Kazimierz Czartoryski syn Michała żonaty z Izabellą Morsztynówną. Gruntowny remont tegoż pałacu przeprowadzono na polecenie syna Kazimierza - Michała Fryderyka Czartoryskiego w latach 1769-1770. Dziesięć lat później znów pałac gruntownie przebudowano. Z polecenie Aleksandry Ogińskiej (córki Michała Fryderyka Czartoryskiego) projekt przebudowy stworzył Stanisław Zawadzki. Pojawiła się nowa elewacja frontowa. Budynek główny podniesiono o jedną kondygnację i dobudowano skrzydła poprzeczne.

Nowy (trzeci z kolei) cmentarz żydowski w Siedlcach został założony w 1825 roku. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1855 roku. W tym czasie społeczność żydowska Siedlec stanowiła większość w ogólnej liczbie mieszkańców miasta. Pierwszy (którego teren jest dziś zabudowany) założono prawdopodobnie w wieku XVII (a zaorano i usunięto pozostałe nagrobki w 1949 r.).

Cmentarz żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej i II wojnie światowej.