Cmentarz ten powstał w drugiej połowie XIX wieku. Jak wyliczono w roku 1872 parafia w Dratowie miała 1050 wiernych. Istniała jednak już wcześniej tylko korzystała ze starego cmentarza i ze starej cerkwi. Unitów pozbawiono parafii w tej miejscowości za poparcie udzielane powstańcom styczniowym. Ale to tylko wpisuje się w całą politykę religijną Rosji tamtego okresu, która nie uznawała kościoła unickiego i popierała jedynie prawosławie. Nie o tym jednak chciałem...

Z dawnego pałacu Sosnowskiego pozostała do dziś jedynie oficyna. Szkoda. Pałac zapewne był interesujący. Dziś jest tu ulica Hetmańska, pensjonat "Dworek Kościuszki" i cisza oraz spokój. Zawsze w Sosnowicy ten spokój mnie oczarowuje. Może tak jest tylko w weekendy? Nie wiem. Ja jakoś tak zawsze w weekendy tu trafiam.

Cmentarz odwiedzany przez turystów z powodu obecności grobowca rodziny Skłodowskich. Jest tu pochowany dziadek stryjeczny Marii Skłodowskiej. Nie sądzę jednak by warto było poprzestać na tym jednym grobowcu. Tu jest więcej historii i dramatów, których dziś możemy się tylko domyślać.

Zaraz przy wejściu znajduje się pomnik poległych partyzantów

Tak na początek pocytuję sobie. O początkach sanktuarium maryjnego ze starych pism.

Roku pańskiego 1548 zostającego na ten czas Dziedzica Gułowskiej Woli, Jego Mości Pana Hieronima Rusieckiego Chorążego Sandomierskiego. Niektóra Niewiasta Pobożna, na imię Barbara, żyjąc we Wsi Gułowskiey (gdy Małżonek iey, pod ten czas u różnych Szlachty służąc, żywność poczciwie nabywał) nad zwyczay gorętsza w Duchu nabożeństwa modliła się, przy Ukrzyżowanego Chrystusa Pana Figurze, która teraz ku wielkiemu ołtarzu przy ścianie Kościoła ze dworu zawieszona, y od wszystkich uszanowana zostaie. We Srodę Swiąteczną Roku iako wyżey, Królowa Niebios, otoczona jasnością, z gromadą Swiętych Anyołów, y Panien pokazała się tey Matronie, opowiadając wola Syna swego, aby na tym Mieyscu ku Czci y Chwale Boga, pod Tytułem Imienia swego Kaplica przez Dziedzica Gułowskiey Woli była wystawiona.

O początku zaś tego Cudownego Obrazu, od którego by Malarza, y na którym mieyscu, albo w którey stronie był odmalowany, nie może się dosiąc wiadomości. Pewna przecię iest z dawnych Inquizycyi y podania poważnych Person, y starych ludzi, tach Slachty, jako y innych Obywatelow okolicznie, jako y w samey Gułowskiey Woli mieszkaiących, z których niektórzy do lat dziewięćdziesiąt przeszli byli. Obraz ten Cudowny ofiarowany bydż od niektórego Kmiotka z Przytoczna Dzierżawy niegdy Ich Mościow Panow Zbaraskich mila iedna od Gułowskiej Woli. Ten przerzeczony Kmiotek, przechodząc przez Miasteczko Lyssobyki nad Rzeką Wieprzem, podczas opłakanego czasu, kiedy Kalwinska Herezyia po Polszcze szerzyła się, grassowała furyia Ministrow, zgwałcone były Sakramenta SS. Obrazy Zbawiciela, Przenaswiętszey PANNY MARYI, y SS. Bożych podeptane, y z Kościołów wyrzucone zostawały. Ten tedy Obraz w błocie leżący skrycie porwał, y do Domu swego zaniósł, cześć i affekt oddaiąc. Obrazowi ile mógł, co Bóg mile przyimuiąc iasnością oświecał często on Dom, z podziwieniem iego samego y wielu innych dalszych Sąsiadów. Życząc tedy honoru Matce Bożey on Kmiotek, y uważając bydź Cudowny Obraz ani swoy Domek dostateczny, ku Czci tak wielkiey Królowy. Zaprowadził do Kościoła Gułowskiey Woli ziawieniem łaskami, y do tych czas obszernieyszemi pociechami słynącego przez Cudowny Obraz Przenayświętszey Panny ozdobionego. Do którego Mieysca za Fundacyią Ich Mościow Panow Krasińskich iako Dziedzicow na ten czas wprowadzeni są Oycowie z Góry Karmelu Regularney Obserwancyi y Konwent Formalny erygowany, przez Jaśnie óświecone Xiąże Siewierskie Jego Mości Xiędza Biskupa Krakowskiego Jędrzeja Trzebickiego, aby Cześć y Chwałę Boga y Przenayświętszey Panny Maryi potomnie pomnażali, y zbawieniu ludzi służyli.

Cytaty te pożyczyłem ze strony parafii w Woli Gułowskiej.

Kolejność więc była taka: w XVI w. powstała w Woli Gułowskiej kaplica. W XVII w. oddano do niej cudowny obraz namalowany na desce lipowej. W tym samym wieku dla ochrony świętego obrazu sprowadzono zakonników. To za ich sprawą powstała barokowa świątynia stojąca tu po dziś dzień.

W dzień pochmurny

Po spotkaniowej bitwie z Armią Czerwoną SGO "Polesie" kierowała się do Dęblina by zaopatrzyć się w amunicję. Spoczywała ona w magazynach w miejscowości Stawy. Na przeciw oddziałom dowodzonym przez gen. Kleeberga wyszły dwie dywizje niemieckie. Choć żołnierze SGO odnieśli taktyczny sukces musieli się poddać z powodu braku amunicji. Śladem walk pozostają groby żołnierzy. Wiele z nich było porozrzucanych po lasach i polach. Ciała jednak przenoszono do kwater cmentarnych oraz do cmentarza - mauzoleum w Kocku. Jedną z miejscowości objętych walkami był Adamów. Tu na cmentarzu znajdują się oddalone od siebie o parę metrów dwie kwatery żołnierzy SGO "Polesie", których nazywam kleeberczykami.

Mogiła na cmentarzu parafialnym. Obok kościoła św. Rocha. Symboliczna? Tego nie wiem

Łuków w okresie II wojny światowej był siedzibą obwodu AK. Na cmentarzu parafialnym znajduje się mogiła żołnierzy AK, bardziej symboliczna niż rzeczywista. Wielu z wymienionych na płycie grobowej spoczywa na innych cmentarzach.

Ten drewniany kościółek powstał najprawdopodobniej w 1829 roku. Wezwanie otrzymał takie samo jak i cmentarz - św. Rocha. W swoich dziejach był też kościołem parafialnym (w latach 1838-1865 oraz po kilka miesięcy w latach 1941 i 1951). W latach 90 XX w został poddany generalnemu remontowi ale już podczas remontu w roku 1943 dokonano najbardziej widocznej zmiany - usunięto kopułę "cebulastą" z wieżyczki kościelnej.

Pierwsza cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Horostycie (wcześniej pisano Chorostyta lub Forostitia) ufundowana była w roku 1521. W 1702 roku z fundacji mieszkających w pobliskim Opolu Kopciów powstała cerkiew stojąca tu do dnia dzisiejszego. Powstała na miejscu wcześniejszej świątyni. Zachowała także wezwanie swojej poprzedniczki. Remontowana w latach 1793, 1861 i 1880. Od 1875 roku jest cerkwią prawosławną. Stojąca przy niej dzwonnica powstała w roku 1861. Od roku 2007 prowadzone są tu po raz kolejny prace remontowe. Miejscowy proboszcz ma pod swoją opieką także cerkwie w Holi, Kodeńcu i Kaplonosach. Parafianie objęci byli wysiedleniem w ramach akcji "Wisła". Tylko część z nich powróciła i dziś parafia liczy ok. 200 osób.

Cerkiew znajduje się na żółtym szlaku rowerowym "Śladami wschodniosłowiańskiej tradycji cerkiewnej na Polesiu Lubelskim". Horostyta jest jednym z jego punktów krańcowych. Drugi koniec znajduje się w Dratowie.

Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" po potyczce z Armią Czerwoną przemieszczała się w kierunku Dęblina gdzie miano nadzieję uzupełnić zapasy amunicji. Na drodze wojska stanęła rzeka Wieprz. Pomiędzy Tchórzewem i Bełczącem saperzy zbudowali w nocy z 30 września na 1 października most po którym oddziały mające dopiero wziąć udział w ostatniej bitwie kampanii wrześniowej przeszły na zachodni brzeg. Miejsce przeprawy upamiętniono kamieniem z inskrypcją.