Wg legend synagoga powstała na polecenie Kazimierza Wielkiego, który w ten sposób chciał się przypodobać swojej ukochanej Esterce. Sama Estera z kolei miała wyszyć złotymi nićmi parochet dla tego domu modlitwy zapełniając w ten sposób swój czas pomiędzy wizytami króla. Do budowy wykorzystano kamienie z jerozolimskiej świątyni.

Nie ogłaszam dementi. Ale na pewno nie chodzi o tą synagogę. Budynek byłej synagogi w Kazimierzu Dolnym powstał w połowie XVIII wieku. Prawdopodobnie była tu wtedy tylko jedna sala. W XIX wieku dobudowano od północy babiniec, później od zachodu kolejne pomieszczenia i jeszcze jeden babiniec na piętrze nad tymi pomieszczeniami. Sala główna nakryta była ośmioboczną kopułą pokrytą polichromiami. W stanie idealnym budynek dotrwał do roku 1944. Niemcy, dopiero opuszczając Kazimierz Dolny podjęli się dzieła zniszczenia. Dzieło to było kontynuowane do lat pięćdziesiątych przez mieszkańców Kazimierza. W 1953 roku podjęto decyzję o odbudowie bożnicy z przeznaczeniem na kino. W ramach odbudowy odtworzono ośmioboczną kopułę nad salą główną ale już bez polichromii. W 2003 roku budynek przekazano Gminie Żydowskiej w Warszawie. Teraz są tam pokoje do wynajęcia i nadal sala kinowa używana jednak już tylko okazjonalnie.

Cmentarz powstał w 1915 roku. Ponieważ większość pochówków należała do legionistów Piłsudskiego podjęto w II RP decyzję o stworzeniu Cmentarza Legionistów. W tym celu dokonano ekshumacji pochowanych tu członków innych formacji wojskowych i przeniesiono ich na cmentarz w Garbowie. Do Jastkowa sprowadzono zaś kilka ciał legionistów spoczywających w innych miejscach.

Synagoga powstała w 1648 roku. Parokrotnie uległa pożarom i była remontowana.

Pierwszy, stary kirkut w Markuszowie powstał w XVII w. Nie ma dziś po nim śladu. W XIX w. powstał nowy cmentarz i używany był do 1942 roku.

Pomnikiem opiekuje się młodzież z Zespołu Szkół ponadgimnazjalnych. Za murem cmentarnym obok pomnika widać zaś budynek należący do podstawówki i gimnazjum. Na ścianie tej szkoły (podstawówka i gimnazjum) od 2004 roku znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona ppłk Alfonsowi Faściszewskiemu "Konarowi". Technikum opiekujące się mogiłą nosi od 2008 roku imię Żołnierzy Armii Krajowej.

W Rykach, przed II wojną światową, ponad połowę mieszkańców stanowili Żydzi. W najstarszej części miasta daje się jeszcze odczuć ten klimat. Przy rynku znajdowała się i synagoga. Właściwie jest tu nadal. Tylko tak zmieniona, że tylko wskazanie palcem pomoże odnaleźć wzrokiem ten budynek. Dziś to siedziba banku. Nie o niej jednak chcę tu napisać tylko o cmentarzu. Dla stojącego na rynku, cmentarz czy synagoga to ta sama strona. Cmentarz jednak znajduje się za dużym stawem nazywanym Buksa.

Berek Joselewicz - podczas Insurekcji Kościuszkowskiej wraz z Józefem Aronowiczem uformował oddział kawalerii z 500 ochotników żydowskich. Oddział został rozbity w walkach o Pragę. Podczas pobytu we Włoszech wstąpił do Legionów Dąbrowskiego. Tu zdobył ordery: Virtuti Militari i Legię Honorową. Jako dowódca szwadronu kawalerii zginął w bitwie pod Kockiem w maju 1809 roku. Pochowany w miejscu śmierci.

Zamek nasz i jego obmurowanie i ubezpieczenia od fundamentów wystawiliśmy napisał biskup płocki Henryk Firlej.

Pierwsza synagoga w Szczebrzeszynie powstała na początku XVII w. W trakcie powstania Chmielnickiego została ona spalona (1648). W 1659 powstała na jej miejscu następna synagoga i stoi do dziś.

Cmentarz zlokalizowany "na skraju lasu". Faktycznie, można z jego terenu dostrzec pola. Nie jest jednak widoczny z pól ani z dróg (tych utwardzonych). Najłatwiej tu dotrzeć wjeżdżając lub wchodząc w drogę gruntową biegnącą obok kościoła. Nie schodząc z tej drogi nie sposób ominąć cmentarz nie widząc go. Nawet tablica informacyjna stoi przy tej drodze biegnącej cały czas przez las.