Cmentarze Wielkiej Wojny

Cmentarze poległych w walkach w latach 1914-1918

Cmentarz wojenny w Tokarówce

Cmentarz w pobliżu wsi Sobieska Wola. Na stronach Ogólnopolskiej Komputerowej Bazy Cmentarzy Wojennych umieszczono go przy drodze z Żółkiewki do Piask. W rzeczywistości jest przy drodze bocznej biegnącej do Krzczonowa. Cmentarz ogrodzony. Mogiły zatarte. Wg napisu umieszczonego na pomniku spoczywają tu żołnierze polegli w 1914 roku.


Cmentarze żołnierzy poległych w bitwie pod Giełczwią

O bitwie tej napisano, że rozegrała się na polach wsi Tarnawki, Zakrzew i Kolonia Targowisko. Teren bitwy obejmuje wschodni odcinek linii frontu na którym rozegrała się pierwsza bitwa kraśnicka. Walki nazwane bitwą kraśnicką prowadzone w dniach 23-25 sierpnia okrzyknięto w Wiedniu jako wielki sukces. Często też podaje się, że armia carska po bitwie kraśnickiej wycofała się do Lublina by stamtąd dokonać kontruderzenia. Groby pokazują jednak coś innego. Armia rosyjska nie wycofała się aż tak daleko. Kolejna bitwa (26 sierpnia - 2 września) - tym razem pod Tomaszowem Lubelskim - znów została przegrana przez armię rosyjską. Pokonani wycofali się w kierunku Lublina. Kontrofensywa miała zacząć się 6 września pod Gródkiem Jagiellońskim. Ale przecież nie prowadzono jej w tym jednym miejscu. Już 5 września na odcinku Pawłów-Dąbrówka ruszyło kontrnatarcie rosyjskie. 6 września siły rosyjskie opanowały linię Pawłów - Bychawa - Giełczew. 7 września wojska carskie zajęły Wysokie, Dragany i wzgórze koło Tarnawki. 9 września nastąpił kontratak. Wzgórze koło Tarnawki zostało odbite przez III i IV dywizje niemieckie, które musiały się jednak wycofać - V korpusu austro-węgierski uległ bagnetom rosyjskim i dywizje niemieckie pozostałyby osamotnione na zdobytym wzgórzu. W zmaganiach tych brało udział 150 tysięcy żołnierzy armii rosyjskiej, 90 tysięcy żołnierzy austro-węgierskich i 25 tysięcy niemieckich. Na polu bitwy pozostało 30 tysięcy ciał żołnierzy carskich i 25 tysięcy ciał ich przeciwników. Ciała poległych zostały tymczasowo pochowane w płytkich grobach na terenie pomiędzy wsiami Giełczew i Tarnawka. Po dwóch tygodniach zmuszono ludność tych terenów do rozkopania mogił i złożenia ciał poległych w dwóch wielkich mogiłach zbiorowych. Ciała żołnierzy austro-węgierskich i niemieckich spoczęły na cmentarzu zlokalizowanym na wzgórzu koło Tarnawki o które toczyły się ostatnie boje. Ciała żołnierzy carskich pochowano na polach leżących bliżej Giełczwi. Cmentarz koło Tarnawki został otoczony wałem ziemnym i uporządkowany przez żołnierzy austro-węgierskich i niemieckich po ich powrocie na te tereny w 1915 roku.


Cmentarz wojenny w Zaporzu

O istnieniu cmentarza wojennego w Radecznicy dowiedziałem się czytając artykuł o walorach turystycznych Radecznicy i jej okolic. W artykule tym jest wiele informacji o miejscach do których nie trafi się mimo opisu bez przewodnika - nazwy lokalne wąwozów i wzniesień których nie ma na mapach. Nie odnalazłem tego cmentarza na mapach WIG ani na skanach map w Geoportalu (szukałem w złym miejscu) i przez to jeszcze bardziej wydał mi się interesujący. Moja wiedza dotycząca lokalizacji ograniczała się do wiedzy o przebiegającym obok cmentarza niebieskim szlaku turystycznym, który trochę dalej ma schodzić do wąwozu. Wzmianka o opiece nad cmentarzem dzieci ze szkoły w Radecznicy też się przydała. Właśnie dzieci zapytałem na miejscu o drogę gdy wydawało mi się, że zgubiłem szlak. Tylko te informacje z sieci są nie pełne. Podstawowe dane dotyczące cmentarza umieszczono na tablicy informacyjnej przy szkole na granicy Radecznicy i Zaporza.


Cmentarz wojenny w Adamczowicach

Adamczowice to wieś położona w pobliżu Klimontowa. Z Klimontowa też najłatwiej dotrzeć do cmentarza wojennego który znajduje się przy drodze Klimontów - Koprzywnica. Założony prawdopodobnie w 1915 roku. Prawdopodobnie (nie ma nic pewnego w opisach tego cmentarza) w 2005 roku postawiono na jego terenie krzyż z tabliczką informacyjną wykonaną podobnie do tabliczki z kwatery wojennej w Klimontowie. W okresie PRL przez teren cmentarza przeprowadzono rów melioracyjny.


Cmentarz wojenny w Kolonii Pęcławice

Cmentarz leży wśród pól. Wymieniany wśród zabytkowych cmentarzy znajdujących się na terenie gminy w dokumentach Gminy Bogoria. Kiedyś był otoczony murem i posiadał murowaną bramę. Obecnie widać tylko gruz po bramie i murze. Brak możliwości dojścia przez pola. Choć wybrałem by ten cmentarz zobaczyć już po żniwach, to jednak się spóźniłem - pole otaczające cmentarz z 3 stron już było zaorane i częściowo zabronowane. Spoczywają tu żołnierze polegli w bitwie nazywanej bitwą pod Konarami - podobnie jak na kwaterach w Klimontowie.


Kwatery wojenne w Klimontowie

Kwatery wojenne w Klimontowie jeszcze w latach dziewięćdziesiątych XX wieku opisywane były jako zatarte i zaniedbane. Odnowiono je prawdopodobnie w 2005 roku. Są to dwie kwatery z 1915 roku oraz znajdująca się obok nich kwatera żołnierzy Armii Czerwonej poległych w roku 1945. W grobach z pierwszej wojny światowej spoczywa około 250 żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej.

Obrazek

Mogiła z I wojny światowej w Bogorii

Na terenie cmentarza parafialnego w Bogorii znajduje się mogiła Legionistów poległych i zmarłych podczas bitwy pod Konarami. Nie ma pewności, że pod pomnikiem rzeczywiście znajdują się jeszcze ich ciała. W roku 1938 przeprowadzono bowiem ekshumację w celu przeniesienia szczątków poległych na cmentarz w Górach Pęchowskich. Przeczytać o tym można w książce "Bogoria - jest takie miejsce", której fragment zamieszczono na stronie internetowej bogorianum.pl.


Cmentarz wojenny w Bodzentynie

Cmentarz założono w roku 1915. Spoczęli tu żołnierze pochowani wcześniej w miejscach bitew w pobliżu Bodzentyna. Daty śmierci obejmują październik i listopad 1914 roku oraz maj i czerwiec 1915 roku. Wśród poległych najwięcej jest żołnierzy armii niemieckiej - 34. Żołnierzy armii austro-węgierskiej - 18, armii rosyjskiej - 19. Cmentarz najpełniej opisano na stronach Bodzentyna.


Cmentarz wojenny w Siemiatyczach

Cmentarz znajduje się na granicy pomiędzy miejscowościami Siemiatycze i Turna Duża, ok. 50 m na wschód od szosy Białystok - Rzeszów.


Cmentarz wojenny w Iwaniskach

Założony podczas I wojny światowej. Otoczony kiedyś kamiennym murem (dziś płotem) z bramą przyozdobioną dwugłowymi orłami i polskim orłem w koronie. Pierwotny układ mogił (a nawet ich obecność) zostały zatarte w 1945 roku gdy na terenie tego pierwszowojennego cmentarza złożono ciała ok. 4000 żołnierzy sowieckich. O pochowanych tu żołnierzach poległych w I wojnie napisano w "Zabytkowych cmentarzach":

Cytuję:
Pochowano tu żołnierzy armii austro-węgierskiej (w tym Polaków), niemieckiej i rosyjskiej.



Strony

Subskrybuj RSS - Cmentarze Wielkiej Wojny