woj. świętokrzyskie

Kościół w Czyżowie Szlacheckim

Kościół w Czyżowie szlacheckim powstał w 1453 roku. Fundatorami byli właściciele Czyżowa Szlacheckiego - Czyżowscy. Była to budowla gotycka. Po przejściu części rodu na stronę reformacji kościół stał się zborem kalwińskim. W 1615 roku majątek odziedziczył po bezdzietnym Hieronimie Mikołaj Czyżowski. Mikołaj był katolikiem i świątynia znów stała się kościołem. Budynek z XV wieku został zniszczony podczas najazdów szwedzkich. Więc nie o nim o tu powinienem pisać... Zachowały się po nim informacje u Długosza i w Encyklopedii Powszechnej S. Oldenbrada z 1861 roku. Stał jednak w tym samym miejscu co i obecny kościół - w pobliżu zamku, który tak jak kościół został zniszczony podczas najazdów szwedzkich.

Obrazek

Pałac w Czyżowie Szlacheckim

Pałac znajduje się na sztucznie usypanym wzniesieniu. Jak można się domyślić nie dla pałacu je usypano. Naturalne wzniesienie podwyższono na potrzeby zamku w XV wieku. Materiał do budowy zamku pochodził częściowo z rozbiórki murów klasztoru Klarysek i oraz kościoła w Zawichoście. Michał Ligęza, który tego dokonał miał z tego powodu popaść w niełaskę u króla. Legendy opisują i pośmiertne męki Mikołaja, pochowanego w kościele w Czyżowie Szlacheckim.

Obrazek

Pomnik w Drygulcu

We wsi Drygulec, leżącej pomiędzy Ożarowem i Ćmielowem jest przejazd kolejowy. Kiedyś był tu i przystanek kolejowy. Być może na nim 6 września 1939 roku zatrzymał się pociąg jadący z Jarosławia na zachód, na front. Pociąg został ostrzelany i zbombardowany. Wielu żołnierzy zginęło lub zostało rannych. Dziś przypomina o nich pomnik stojący w pobliżu przejazdu kolejowego.

Obrazek

Cmentarz wojenny w Ostrowcu Świętokrzyskim

Cmentarz wojenny przy ulicy Denkowskiej raczej jest kwaterą wojenną. Znajduje się on bowiem na terenie cmentarza parafialnego. Powstał jako cmentarz z I wojny światowej. W późniejszym okresie pochowana na jego terenie również żołnierzy poległych w II wojnie światowej.

Obrazek

Kościół w Ćmielowie

Dostępne w internecie artykuły o ćmielowskim kościele podają jako czas jego powstania wiek XIV. Wtedy jeszcze był to kościół w Szydłowie, wsi obok osady Ćmielów, w którym istniał już w tym czasie zamek. Gdy w XVI wieku lokowano miasto Ćmielów jego rynek umieszczono właśnie dokładnie w połowie drogi między zamkiem, a kościołem. Kolejne przebudowy z gotyckiego kościoła zrobiły renesansowy, a później barokowy. To co dziś można oglądać to efekt kolejnej przebudowy świątyni w wieku XIX.

Obrazek

Zamek w Ćmielowie

Zamek znajduje się w rozlewiskach rzeki Kamiennej. Czasami podaje się informację o jego istnieniu w końcu XIV wieku. Prawdopodobnie błędnie. W pobliskim Podgrodziu też istniał zamek i to być może jego dotyczy data 1388. Zamek w Ćmielowie mógł powstać na początku wieku XVI na potrzeby właściciela m.in. Ćmielowa i Opatowa - Krzysztofa Szydłowieckiego.

Obrazek

Synagoga w Szydłowie

Jak to ładnie napisano w Wikipedii

synagoga znajduje się na skraju wsi przy ul. Targowej 3

Ten "skraj wsi" jest przy murze otaczającym nie tyle wieś co jej część. Wolę tu określenie "stare miasto" nawet jeżeli jest ono częścią wsi.

Obrazek

Synagoga w Tarłowie

Obecność Żydów Tarłowie sięga poza wiek XVI. Z dokumentów wynika, że w wieku XVI posiadali oni synagogę w obrębie murów miejskich, przy rynku. Na pewno w 1617 budynek ten już nie istniał. W tym bowiem roku otrzymali tarłowscy Żydzi od Mikołaja Oleśnickiego przywilej budowy murowanej synagogi. Być może przywilej ten tak jak w przypadku Kazimierza Dolnego był reakcją na prośbę Żydów złożoną wiele lat wcześniej. Ale tego nie wiemy. Z kolejnego przywileju, z roku 1665 dowiedzieć się można, że Żydzi w Tarłowie posiadali synagogę, kirkut, cheder, mykwę, budynek na terenie kirkutu oraz "dom doktorski" (wie ktoś może co tym mianem określono?). W roku 1770 Tarłów ogarnął żywioł ognia. Pochłonął 102 budynki, w tym synagogę i murowany dom rabina.

Obrazek

Cmentarz żydowski w Starachowicach

Starachowice w swojej historii miały dwa cmentarze żydowskie. Pierwszy powstał w roku 1891 i zaraz zaczęto myśleć o założeniu kolejnego większego - tak gwałtownie rosła liczba mieszkańców wyznania mojżeszowego w mieście. W 1905 wybudowano murowaną synagogę. W 1939 roku Starachowice wchłonęły starszy od siebie Wierzbnik, a 9 września powiększone miasto zajęły wojska hitlerowskich Niemiec. Getto w Starachowicach powstało w roku 1941. Jednak jego mieszkańcami nie byli tylko Żydzi starachowiccy. Trafili tu też Żydzi z Łodzi i Płocka. Mieszkańców getta zatrudniały warsztaty zakładów zbrojeniowych w Starachowicach. Dlatego gdy getto likwidowano do Treblinki wysłano ok 4,5 tys osób, a ok 5 tys pozostawiono. Było to rok 1942 i znana chyba wszystkim Akcja Reinhard. Pozostali w Starachowicach Żydzi zgromadzeni byli w obozie pracy, którego likwidację rozpoczęto w roku 1944. Jednak historia obozu pracy nie ma już dużego związku z cmentarzem żydowskim. Ten przestano używać do celów grzebalnych w roku 1942, wraz z likwidacją getta.

Obrazek

Kirkut w Ostrowcu Świętokrzyskim

Największy w Europie? Podobno tak. Dziś fragmenty stel nagrobnych zajmują na nim mały kawałek ogrodzonego terenu. Reszta jest parkiem miejskim. A cała góra parkowa jest cmentarzem, który podobno wyglądał jak ogród. Powstał prawdopodobnie w XVIII wieku. Najstarsza macewa, jak zapisano w roku 1929, pochodziła z 1734 roku. W okresie okupacji wzgórze parkowe znajdowało się w obrębie getta. Na cmentarzu znajdują się też mogiły zbiorowe zakładane przez okupantów dla ofiar mordów popełnionych na terenie nekropolii. Macewy posłużyły, jak i w wielu innych miejscach, do brukowania ulic. Tu część przynajmniej tego "bruku" wróciła na cmentarz tworząc lapidarium i dalej położony stos gruzu nagrobkowego. Odeszli więc ludzie, odszedł ich cmentarz ale pozostała jeszcze pamięć.

Obrazek

Strony

Subskrybuj RSS - woj. świętokrzyskie