Synagogi w Piotrkowie Trybunalskim

W drugiej połowie XVII wieku po zniszczeniach jakie przyniosły wojny szwedzkie oraz powstanie kozackie nadawano w wielu miejscowościach przywileje mające zachęcić ludność żydowską do osiedlania się w tych miejscowościach. Tak było też w Piotrkowie. Przybywający tu Żydzi budowali domy w pobliżu zamku starosty tworząc nowe miasto obok starego. Osada żydowska nazywana była Nową Wsią. Jej mieszkańcy wznieśli synagogę i założyli obok niej cmentarz. W wieku XVIII synagoga musiała być już w złym stanie. Obok niej w 1775 (lub 1781) roku z fundacji Herna Piotrkowera wzniesiono małą, murowaną synagogę. W latach 1791-1793 w miejscu starej synagogi wzniesiono Wielką Synagogę, a starszą (małą) przeznaczono na bejt ha-midrasz (miejsce studiów talmudycznych).

Obrazek

Pokaż Judaika na większej mapie

W dziewiętnastym wieku wielka synagoga była przebudowywana. Na jej rozbudowanym froncie pojawiły się elementy w stylu mauretańskim. Podczas tej przebudowy powiększono babiniec znajdujący się na piętrze przedsionka. Wcześniej dobudowano babińce po bokach głównej bryły budynku.

Obrazek
Obrazek

Obie synagogi zostały zniszczone podczas II wojny światowej. Po jej zakończeniu i remoncie "władza ludowa" oddała budynki klubowi sportowemu, a gdy ten z niego zrezygnował w wyniku protestów organizacji żydowskich umieszczono tu spółdzielnię produkującą bombki choinkowe. Ostatecznie po kolejnym remoncie w latach sześćdziesiątych obie synagogi stały się siedzibą biblioteki.
W synagodze małej zachowały się polichromie stworzone w 1931 roku. Zostały zakonserwowane w stanie takim w jakim przetrwały II wojnę światową - zachowano ślady po kulach okupantów, którzy urządzili tu sobie strzelnicę. Zdjęcia polichromii można zobaczyć na stronach portalu Wirtualny Sztetl.

Poniżej zdjęcie zamku starosty piotrkowskiego, który wcześniej pełnił rolę zamku królewskiego. A w pobliżu którego powstało Miasto Żydowskie Piotrków.

Obrazek

Informacje pochodzą głównie z Wikipedii i portalu Wirtualny Sztetl.