Pomnik pomordowanych Romów z taboru zatrzymanego w pobliżu Ułęża przypomina o zdarzeniu, którego nawet data nie jest dokładnie określona. Świadkowie twierdzą, że było to wiosną 1940 roku. IPN na podstawie dokumentów podaje, że odbyły się w tej okolicy dwie taki egzekucje. Jedna w 1941 roku, druga w 1942 lub 1943. W tej pierwszej wg dokumentów zginąć miało 41 osób obu płci i w różnym wieku. Być może liczba zamordowanych była większa.
Pokaż Martyrologia XX wieku na większej mapie
Z relacji wynika, że tabor został otoczony przez żandarmerię niemiecką i polską granatową policję. Romom rozdano łopaty i kazano kopać dół. Potem kazano im się rozebrać i stanąć na brzegu wykopanego dołu. Strzelano do nich z broni maszynowej. Nastolatek, któremu udało się uciec został postrzelony przez granatowego policjanta i przyciągnięty do mogiły. Tu został wrzucony na stos ciał i zastrzelony. Prezes stowarzyszenia romskiego w Dęblinie (będący pomysłodawcą upamiętnienia tego zdarzenia) odnalazł tego policjanta jednak nie doszło do rozmowy. Wg jego ustaleń zabitych Romów mogło być nawet 150. Tabor z którym wędrowali wyruszył z Siedlec. Składał się początkowo z grupy artystów, których Niemcy wypuścili z obozu. W trakcie wędrówki Romów w taborze przybywało. Znaleźli się w nim obok siebie przedstawiciele rodów i plemion tradycyjnie wrogich wobec siebie - łączył ich strach. Strach towarzyszący Genocide niezależnie od tego czy nazywane jest Holocaust czy Samudaripen.
Poza pomnikami i tablicami na terenie obozów śmierci jeszcze chyba w tylko w dwóch miejscach upamiętniono romskie ofiary II wojny światowej. W Szczurowej niedaleko Tarnowa zamordowano Romów osiadłych. Pod Nowodworem, na terenie dawnego lotniska wojskowego - tabor. IPN posiada informacje o około 30 podobnych egzekucjach na Lubelszczyźnie. A jego pracownicy są pewni, że nie są to pełne informacje. Bo Zagłada Cyganów wciąż pozostaje poza obszarami badań i brakuje jej źródeł pisanych.
