Cmentarz w Żabnie powstał pod koniec XVII wieku. Część Żabna w której się znajduje oznaczona jest na mapach jako Zakirchale (tak jest na mapie drukowanej, geoportal używa zamiennie tej samej nazwy jak i Zakierchale, Wirtualny Sztetl podaje zaś Zakirchle). Nazwa ta powstała najprawdopodobniej od cmentarza żydowskiego, chyba, że są to jakieś naleciałości niemieckie i chodzi o bardziej swojskie Zakościele. Ale nie o tym tu chciałem...

Cmentarz ogrodzony jest murem i płotem. Kilkusetosobowa społeczność żydowska Żabna dopiero pod koniec wieku XIX stała się większością mieszkańców miasta. Przyrost liczby wyznawców judaizmu w Żabnie mógł mieć związek z obecnością w tej miejscowości kolejno trzech cadyków. Ich ohel i dziś zapewne jest odwiedzany. Jednak jak do niego podejść?

Pokaż Judaika na większej mapie

Cmentarz uporządkowano w ramach programu "Antyschematy".

Zdaje się, że przy okazji łamania jednych schematów sięgnięto po inne. Cmentarz jest zamknięty na cztery spusty i nie ma żadnych informacji na temat tego jak można wejść na jego teren.

Zakładam więc, że odwiedzający cmentarz są tu niemile widziani bądź najchętniej niewidziani. Jeśli to nie jest kolejny schemat to co innego to może być? Poczułem, że stanowię zagrożenie dla cmentarza. W Dąbrowie Tarnowskiej przynajmniej wiedziałem gdzie można poprosić o klucz. W Tarnowie przypadkiem też się dowiedziałem bo informacja przy wejściu na cmentarz jest prawdopodobnie błędna. Tam jednak prowadzona jest ewidencja odwiedzających polegająca na zakładaniu kart osobowych i tylko zdjęcia z dowodu osobistego nie kopiują. W Żabnie po prostu nie wpuszczają. Czy to uproszczona administracja? Ale dość tej złości. Ja może złośliwie nie przeszedłem przez płot bo przejść można bez większego wysiłku (choć można przeciw skaczącym użyć paragrafów dotyczących ochrony zabytków - cmentarz ten jest wpisany do rejestru zabytków). Można też przez płot i mur zrobić trochę zdjęć. Ale niesmak pozostaje.

Podobno na terenie cmentarza znajduje się też mogiła masowa Żydów rozstrzelanych przez niemieckich okupantów. Na mapach turystycznych zaznaczono ją jako miejsce pamięci. Nie widziałem.