Żydzi w Żarach wzmiankowani s± w XIV i XVI wieku, jednak istotny napływ ludno¶ci wyznania mojżeszowego do miasta datuje się od osiemnastego stulecia. W 1849 roku w Żarach żyło około pięćdziesięciu wyznawców judaizmu. Pocz±tkowo żarscy Żydzi podlegali gminie żydowskiej w Gubinie, póĽniej stworzyli własny kahał, który posiadał synagogę i cmentarz. Podobnie jak w innych miastach tego rejonu, na przełomie XIX i XX wieku wielu żydowskich mieszkańców Żar wyemigrowało do Ameryki. Liczba Żydów w Żarach spadła ze 154 w 1880 roku do około dziewięćdziesięciu w okresie międzywojennym. Przed wybuchem II wojny ¶wiatowej żyło około siedemdziesięciu Żydów. Zostali oni deportowani przez nazistów i zapewne większo¶ć z nich nie przeżyła czasów zagłady.
Jak podaje Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, najstarszy cmentarz żydowski w Żarach powstał w pocz±tkach XX wieku i położony jest w pobliżu domu dla głuchoniemych dzieci. Na jego terenie zachowało się czterna¶cie nagrobków. Niestety, naszemu korespondentowi nie udało się odnaleĽć tego miejsca.
Po wojnie na cmentarzu komunalnym przy ul. Szpitalnej utworzono wydzielon± kwaterę dla zmarłych wyznania mojżeszowego. Jest to jedyny w województwie lubuskim czynny cmentarz żydowski. Już wkrótce zamie¶cimy więcej informacji o historii żarskich Żydów.
zdjęcia: Jacques Lahitte
|