Cmentarz żydowski w Wolanowie znajduje się około 900 m na południowy zachód od centrum miejscowo¶ci, przy ul. Spacerowej. Cmentarz zajmuje działkę geodezyjn± nr 1334 o powierzchni 2313 m kw.
Dokładna data założenia cmentarza nie jest znana. Z cał± pewno¶ci± istniał w latach 80-tych XVIII wieku. Wiadomo, że w okresie międzywojennym był ogrodzony. Obiekt uległ daleko posuniętym zniszczeniom podczas drugiej wojny ¶wiatowej oraz w latach póĽniejszych. W sporz±dzonym w 1952 r. Wykazie synagog, bóżnic i cmentarzy, należ±cych do wyznania mojżeszowego, przy cmentarzu wolanowskim zamieszczono adnotację: "Kamień 90% zniszcz.". Ostatni nagrobek w obrębie cmentarza znajdował się na pocz±tku lat 90-tych ubiegłego wieku. Teren porasta dzika ro¶linno¶ć, granice obszaru grzebalnego s± nieczytelne.
Działka cmentarna stanowi własno¶ć Skarbu Państwa, jest okresowo porz±dkowana przez Urz±d Gminy w Wolanowie.
Poż±dane byłoby oznaczenie granic cmentarza, jego upamiętnienie oraz podjęcie działań na rzecz odzyskania nagrobków.
tekst: Krzysztof Bielawski
współpraca & zdjęcia: Agata Dzik
Bibliografia:
Penkalla A., Żydowskie ¶lady w województwie kieleckim i radomskim, Radom 1992.
Urban K., Cmentarze żydowskie, synagogi i domy modlitwy w Polsce w latach 1944-1966, Kraków 2006. |