Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
WASILKÓW      

Wasilków (w języku jidysz: Wasilkowa) otrzymał prawa miejskie w 1566 roku. Pierwsi Żydzi przybyli tu z pobliskiej Choroszczy w 1650 roku. W 1714 roku w Wasilkowie funkcjonował niezależna gmina żydowska. Pod koniec XIX wieku w mieście liczącym 3.800 mieszkańców, żyło 1.470 osób pochodzenia żydowskiego. Przed II wojną światową w Wasilkowie mieszkało około tysiąca Żydów.

W Wasilkowie istniały trzy cmentarze żydowskie. Jeden z nich znajdował się przy skrzyżowaniu ul. Polnej i ul. Kościelnej. Drugi cmentarz żydowski w Wasilkowie przy obecnej ul. Supraślskiej został doszczętnie zniszczony w okresie powojennym, a na jego terenie urządzono miejski stadion sportowy.

Wasilków - zniszczony grób
Stadion w miejscu cmentarza żydowskiego w Wasilkowie (foto: Adam From)

Jedyną zachowaną nekropolię wyznania mojżeszowego w Wasilkowie można odnaleźć przy ul. Słowackiego, przy drodze do wsi Dąbrówki. Cmentarz powstał pod koniec XIX wieku. Tomasz Wiśniewski - znany badacz podlaskich judaików - w czasie prac inwentaryzacyjnych na wasilkowskich macewach odczytał następujące nazwiska: Chana córka Metla (zm. w 1886 roku), Haszewa Katzner (zm. w 1886 roku), Ajsza Gitel Raszkies córka Józefa (zm. w 1910 roku), Israel Nachum syn Chaima Pokrzewca (zm. w 1913 roku), Dwora Polak (zm. w 1913 roku), Rasze córka Nachuma Finka (zm. w 1915 roku), Leja córka Ratnera (zm. w 1917 roku), Jakow Mordechaj syn Meira Gite (zm. w 1919 roku) oraz Sara Kadisz (zm. w 1922 roku). Do dziś na cmentarzu zachowało się dwadzieścia pięć macew, jednak prawdopodobnie pod warstwą ziemi znajduje się ich znacznie więcej. W miejscu dawnej bramy wejściowej ustawiono metalowe gwiazdy Dawida. Przez wiele lat nekropolia była dewastowana. W czerwcu 2007 r. na cmentarzu żydowskim w Wasilkowie zakończyły się prace restauracyjne, podczas których wykonano kamienną ścieżkę oraz lapidarium upamiętniające Żydów mieszkających przed wojną w Wasilkowie. Do budowy pomnika użyto fragmenty macew odnalezionych w drodze we wsi Nowodworce. Prace w całości sfinansowali mieszkańcy, pomoc okazał też burmistrz Wasilkowa.

tekst: K. Bielawski
Bibliografia: Tomasz Wiśniewski "Jewish Bialystok and surroundings in Eastern Poland"
Księgę Pamięci Wasilkowa (w jęz. hebrajskim i angielskim) znajdziesz tutaj
Kliknij tu, by obejrzeć film video nakręcony na tym cmentarzu
Położenie cmentarza wg GPS: N 53°12.311' E 023°12.415'

Wasilków - zniszczony grób Wasilków - zniszczony grób Wasilków - zniszczony grób Wasilków - zniszczony grób
foto: Adam From foto: Adam From foto: Adam From foto: Adam From
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
foto: Adam From
foto: Adam From
foto: Adam From
foto: Adam From
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
foto: Adam From
foto: Adam From
foto: Adam From
foto: Adam From
Wasilków - kirkut
Wasilków - macewy
Wasilków - zniszczony grób
Wasilków - zniszczony grób
foto: Adam Kiermut foto: Adam Kiermut foto: Adam Kiermut foto: Adam Kiermut

Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Wasilkowa i ich nekropoliach.
Czekamy też na relacje osób, które pamiętają te cmentarze z okresu przed II wojną światową.

Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas