Pocz±tki osadnictwa żydowskiego w Tucznie przypadaj± prawdopodobnie na XVII wiek. Wiadomo, że 1731 roku Żydzi otrzymali od Marii Radońskiej przywilej, zezwalaj±cy na osiedlenie się w rejonie dzisiejszej ulicy Marii Konopnickiej. Dokument ten okre¶lał też dozwolone Żydom rodzaje rzemiosła. Po pierwszym rozbiorze Polski i przejęciu Tuczna przez Prusy, wielu Żydów zostało zmuszonych do opuszczenia miasta. Mimo to w 1804 roku społeczno¶ć żydowska w Tucznie liczyła około dwustu członków, co stanowiło niemal 28% wszystkich mieszkańców. Druga połowa XIX wieku przyniosła spadek ludno¶ci wyznania mojżeszowego. W 1900 roku w Tucznie żyło już tylko 54 Żydów, a ich udział w całej populacji spadł do 2,6%.

Nazizm przyniósł zagładę tucznowskiemu sztetl. Podczas "Nocy Kryształowej" spalono synagogę i spl±drowano żydowskie budynki. Pozostałych w mie¶cie Żydów w latach II wojny ¶wiatowej deportowano do gett we wschodniej czę¶ci Polski.

Cmentarz żydowski w Tucznie położony jest w południowo-zachodniej czę¶ci miasta, na wzgórzu za młynem. Można doj¶ć do niego ulic± Młyńsk±. Nie ma informacji o dokładnej dacie powstania nekropolii, przypuszczalnie cmentarz powstał w XVII wieku. Zachowane nagrobki pochodz± z XVIII i XIX stulecia. Najstarszy z nich pochodzi z 1788 roku. Wyryto na nim napis: "Tu spoczywa m±ż prawy i poważany, który kroczył drogami wiary, chawer Zelig syn Pinchasa błogosławionej pamięci. Zmarł dnia pi±tego miesi±ca Siwan roku 548 według skróconej rachuby. Niech jego dusza ma udział w życiu wiecznym". Macewy datowane na XVIII i XIX wiek s± wykonane z kamieni polnych, z inskrypcjami w języku hebrajskim. Młodsze stele z XIX wieku stanowi± przejaw asymilacji - ¶wiadcz± o tym napisy epitafijne w języku niemieckim. Najmłodszy zidentyfikowany nagrobek nosi datę 1896 r.

Nekropolia wydaje się być kompletnie zapomniana. Pozostało tylko kilkana¶cie nagrobków oraz resztki zniszczonego muru cmentarnego. Jak pisze nasz korespondent: "Ten cmentarz ginie"

Na podstawie ulotki autorstwa Dariusza Lipińskiego oprac. K. Bielawski
zdjęcia: Jacques Lahitte