"W byłym województwie leszczyńskim cmentarz
ten stanowi perełkę, to obiekt jedyny w swoim rodzaju"
Dariusz Czwojdrak

Pierwsi Żydzi zamieszkali w Szlichtyngowej w połowie XVIII wieku. Wcze¶niej, przez wiele lat miasto było zamknięte dla osadnictwa ludno¶ci wyznania mojżeszowego. Wiemy, że w 1765 roku szlichtyngowscy Żydzi płacili pogłówne w wysoko¶ci 160 złotych polskich. Po 1793 roku miasto zamieszkiwały 134 osoby pochodzenia żydowskiego. Ich liczba jednak stopniowo zmniejszała się. W 1843 roku było tu stu dziesięciu Żydów, w 1871 roku - trzydziestu trzech, a w 1890 roku - już tylko dwudziestu jeden. W pocz±tkach XX wieku gmina żydowska w Szlichtyngowej straciła rację bytu i została oficjalnie rozwi±zana. Ostatni Żydzi wyemigrowali ze Szlichtyngowej w okresie dwudziestolecia międzywojennego.

Cmentarz żydowski w Szlichtyngowej jest obecnie jedynym materialnym ¶ladem miejscowego sztetl. Nekropolia została założona w drugiej połowie XVIII wieku, w lesie poza miastem, przy drodze z Głogowa do Wschowy. Pierwsze pochówki miały miejsce podobno już w 1752 roku. Do dzi¶ zachowało się kilkadziesi±t macew, w większo¶ci wykonanych z szarego piaskowca. Przewieziono tu także czę¶ć płyt nagrobnych z cmentarza żydowskiego ze Wschowy. Przetrwało również kamienne ogrodzenie, wzniesione w XIX wieku. Dzięki wysiłkom lokalnych społeczników - między innymi p. Wawrzyńca Kopczyńskiego oraz p. Dariusza Czwojdraka, kustosza Działu Judaistycznego w Muzeum Okręgowym w Lesznie - udało się powstrzymać proces niszczenia nekropolii. Teren został uporz±dkowany, a cmentarz wpisany do rejestru zabytków.

tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Andrzej PrzewoĽny, Elli Jakob
Kliknij tu, by zobaczyć plan sytuacyjny cmentarza