Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
SARNAKI    

Cmentarz żydowski w Sarnakach jest najstarszym zachowanym ¶ladem obecno¶ci Żydów w miasteczku. Według przekazu nekropolia została założona w 1742 roku. Powtórzona wzmianka na temat cmentarza jest zarazem pierwsz± datowan± informacj± dotycz±c± Żydów w Sarnakach. Datę założenia cmentarza należy przyj±ć jako datę uzyskania samodzielno¶ci przez miejscow± gminę żydowsk±.

Kirkut znajduje się przy drodze prowadz±cej do wsi Rzewuszki, zlokalizowany jest sko¶nie względem przebiegu drogi po jej lewej stronie (obecnie ulica Konopnickiej, sko¶na uliczka pokryta betonow± kostk± u wylotu szosy w kierunku Łosic). Niedługo przed wybuchem działań wojennych społeczno¶ć żydowska licz±ca 3/4 miasteczka (w 1921 roku - 1.198 osób), dokupiła działkę w s±siedztwie celem powiększenia nekropolii. Prawdopodobnie jednak nie grzebano tam zmarłych. Teren ten jest dzi¶ użytkowany jako ł±ka. Obecna działka geodezyjna cmentarza liczy 0,91 ha. Pierwotnie kirkut był ogrodzony kamiennym murem wykończonym cegł±, z drewnian± bram± z zadaszeniem. Na terenie cmentarza znajdowała się drewniana szopa grabarzy.

Mapa okolic Sarnak z 1937 r., z zaznaczonym cmentarzem żydowskim

W 1941 roku, podczas przygotowań Niemców do inwazji na ZSRR ogrodzenie kirkutu zostało rozebrane i użyte do wybrukowania drogi w kierunku Bugu. W podobnie "praktyczny" sposób wykorzystano ogrodzenia kilku innych okolicznych cmentarzy chrze¶cijańskich. Od tego czasu rozpoczęła się postępuj±ca dewastacja. Jeszcze na przełomie lat sze¶ćdziesi±tych i siedemdziesi±tych cmentarz był do¶ć dobrze widoczny, szczególnie wyróżniała się obecno¶ć jednego dużego nagrobka. Do dzi¶ pozostały na kirkucie fragmenty sze¶ciu nagrobków, trudne do zlokalizowania z uwagi na gęste zaro¶la tarniny.

Przeczytaj też artykuł "Getto - ostatnie lata Żydów w Sarnakach".


tekst & zdjęcia: Rafał Zubkowicz

Jesieni± 2007 r., dzięki zaangażowaniu autora powyższego tekstu, na terenie Sarnak znalezione zostały kolejne dwie macewy. Prosimy o kontakt wszystkie osoby, które mog± pomóc w odnalezieniu innych nagrobków z tej zabytkowej nekropolii.
Sarnaki - cmentarz żydowski Sarnaki - macewa Sarnaki - macewa tu pochowany m±ż zacny i prawy S [linia tekstu nieczytelna, pojedyncze litery] [..] Fiszel, [najprawdopodobniej: syn naszego nauczyciela] tłumaczenie: Estera Stopińska
Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Sarnak i ich nekropolii.
Czekamy też na relacje osób, które pamiętaj± ten cmentarz z okresu przed II wojn± ¶wiatow±.
Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl s± chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wył±cznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas