Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
POBIEDZISKA
Cmentarz żydowski w Pobiedziskach w powiecie poznańskim, znajduje się przy ul. Półwiejskiej, u stóp klasztoru sióstr Sacre-coeur. Nekropolia powstała w XVIII w. Obecnie jest to teren ogrodzony, znajdują się na nim dwadzieścia cztery macewy, dobrze zachowane, pochodzące z XIX wieku.
panoramiczny widok cmentarza żydowskiego w Pobiedziskach
foto: Jacques Lahitte - www.shabbat-goy.com

Nagrobki dzielą się na dwa typy - sarkofagowe, nakryte profilowaną, zwężającą się ku górze nastawą oraz proste macewy o tradycyjnej formie stylizowanej steli, zwieńczone łukiem pełnym, a także zakończone prosto lub z nałożonym spłaszczonym ostrosłupem. Na terenie cmentarza znajduje się również jeden nagrobek reprezentujący styl klasycyzujący, o profilowanym zwieńczeniu nawiązującym w swym kształcie do frontonu świątyni antycznej. Inskrypcje na nagrobkach wykuto zarówno w alfabecie hebrajskim, jak również w języku niemieckim, jak na doskonale zachowanej macewie Hermana Krauna, zmarrłego w 1893 roku.

Red. Stanisław Zasada na łamach dziennika "Rzeczpospolita" ("Macewy z jeziora", Rzeczpospolita nr 208 (6285), 6 września 2002) tak pisał o wojennych losach cmentarza w Pobiedziskach: "W położonym niedaleko kirkutu klasztorze sióstr Sacré Coeur mieścił się podczas wojny szpital Wehrmachtu. Najstarsze zakonnice pamiętają, jak hitlerowcy rozbierali otaczający cmentarz mur. Cegłę zabrali niemieccy osadnicy. Resztę zniszczeń na kirkucie dokonali po wojnie Polacy. Starsi mieszkańcy Pobiedzisk opowiadają, jak ludzie układali z macew pomost w stronę jeziora. Potem młodzież dla zabawy wrzucała je do wody. Z paru macew zrobiono nawet nagrobki na katolickim cmentarzu".

Restauracja nekropolii nie byłaby możliwa bez ciężkiej pracy społeczników z kierowanego przez Krzysztofa Robakowskiego Stowarzyszenia Płetwonurków i Ratowników "Podwodniak". Nurkując w wodach Jeziora Dobrego przez przypadek odnaleźli macewę. W trakcie dalszych poszukiwań wydobyli kolejne płyty nagrobne i przenieśli je na teren cmentarza.

Uroczyste, ponowne otwarcie nekropolii odbyło się w dniu 22 lipca 2002 roku. W ceremonii wzięli udział między innymi członkowie lokalnych władz, mieszkańcy Pobiedzisk, rabini z Warszawy i Łodzi, przedstawiciele Kościoła. Odczytano listy arcybiskupa Stanisława Gądeckiego oraz ambasadora Izraela Szewacha Weissa.

24 października 2011 w miejscu domniemanego pochówku rabina Awrama Abisha odsłonięto współczesną macewę. W uroczystości wziął udział rabin Eliakim Schlesinger - przewodniczący londyńskiego Komitetu Ochrony Cmentarzy Żydowskich w Europie.

tekst: Barbara Bogucka

Pobiedziska - cmentarz żydowski Pobiedziska - macewy Pobiedziska - macewy na cmentarzu żydowskim
zdjęcia: Barbara Bogucka
Pobiedziska - macewy na cmentarzu żydowskim Pobiedziska - macewy na cmentarzu żydowskim Pobiedziska - macewy na cmentarzu żydowskim
zdjęcia: Sławomir Topolewski
Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Pobiedzisk i ich nekropolii. Czekamy też na relacje osób, które pamiętają ten cmentarz z okresu przed II wojną światową.
Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl są chronione prawem autorskim. Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas