Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
KIĄCZYN STARY koło Stawiszyna

Nie wiemy, kiedy pierwsi Żydzi zamieszkali w Stawiszynie. Niezależna gmina wyznaniowa istniała tu już w połowie XIX wieku. Autorzy wydanego w 1883 roku "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" we wpisie poświęconym Stawiszynowi oprócz istnienia drewnianej synagogi wzmiankowali: "140 domów, 1924 mieszkańców, w tej liczbie 238 protestantów, 4 prawosławnych, 609 żydów. W 1857 roku 167 domów (4 murowane), 1550 mieszkańców (364 żydów)". W 1884 roku w miejscowości żyło 656 wyznawców judaizmu, co stanowiło 31% wszystkich mieszkańców. Podczas spisu powszechnego z 1921 roku 672 stawiszan zadeklarowało pochodzenie żydowskie. W styczniu 1940 roku część z nich naziści deportowali do Kalisza, pozostałych w dniu 12 lutego 1940 roku wywieziono do getta w Koźminku. Większość stawiszyńskich Żydów zginęła w 1942 roku w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Cmentarz dawnej gminy żydowskiej w Stawiszynie położony jest we wsi Kiączyn Stary. Obecnie znajduje się tu trzydzieści dziewięć macew w różnym stanie zachowania oraz pozostałości muru dawniej otaczającego teren cmentarza. Zachowane nagrobki to macewy o tradycyjnym kształcie stylizowanej steli, w wielu przypadkach ozdobionych bogatym ornamentem o motywach roślinnych, a także nawiązujące do plastyki chrześcijańskiej. Inskrypcje wykuto w alfabecie hebrajskim.

Dziś cmentarzem opiekują się druhowie z 1 Stawiszynskiej Drużyny Harcerzy imienia Króla Jana III Sobieskiego, pod komendą drużynowego Jerzego Widerskiego.

tekst: Barbara Bogucka, Krzysztof Bielawski
zdjęcia: Barbara Bogucka

Petryki - macewa Macewa w Petrykach Petryki - macewa na cmentarzu żydowskim Macewa w Petrykach Petryki - kirkut
Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach ze Stawiszyna i ich nekropolii.
Czekamy też na relacje osób, które pamiętają ten cmentarz z okresu przed II wojną światową.
Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas