Cmentarz żydowski w Mordach - zwany przez mieszkańców "kierkutem" i "mogiłkami" - położony jest przy ul. 11 Listopada, na wschód od miejscowo¶ci, około 100 metrów od zwartej zabudowy. Nekropolia zajmuje działkę w kształcie zbliżonym do trójk±ta, o przybliżonej długo¶ci boków 170 x 110 x 170 m. Powierzchnia jest pofałdowana, w ¶rodkowej czę¶ci znajduje się ciek wodny. Cmentarz porasta gęsta ro¶linno¶ć. Obrzeża nekropolii s± czę¶ciowo za¶miecone. W przeszło¶ci cmentarz był ogrodzony, o czym przypominaj± stalowe słupki, na których zachowały się resztki siatki.
Cmentarz uległ bardzo poważnej dewastacji. Jak wynika z relacji mieszkańców, wiele nagrobków zostało skradzionych już po wojnie. Czę¶ć macew z piaskowca wykorzystano jako tarcze szlifierskie w przydomowych warsztatach. Według niepotwierdzonych informacji, nagrobki użyto także do budowy rampy kolejowej w Mordach. Do dzi¶ w obrębie cmentarza zachowało się jedynie kilkadziesi±t macew, w większo¶ci wykonanych z kamieni granitowych, datowanych od drugiej połowy XIX w. (m. in. z 1864 r., 1872 r.). Widoczne s± także pojedyncze, zniszczone nagrobki z piaskowca.
Poż±dane jest wykarczowanie krzaków, sukcesywne usuwanie ¶mieci oraz wykonanie szczegółowego spisu zachowanych nagrobków.
Warto wiedzieć, że w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie przechowywana jest oryginalna księga bractwa pogrzebowego Chewra Kadisza w Mordach.
tekst i zdjęcia: K. Bielawski
Współrzędne cmentarza: N 52 12 41 99 E 22 31 45 58
Polecamy odwiedzenie stron internetowych:
www.sztetl.org.pl
www.jewishgen.org
www.ukleja.eu