Cmentarz żydowski w Mirosławcu powstał w XVII wieku i należy do najstarszych nekropolii wyznania mojżeszowego na Pomorzu. Cmentarz zlokalizowany jest przy ul. Cmentarnej, tuż obok cmentarza katolickiego.

Żydzi przybyli do Mirosławca w XVI wieku, wskutek prze¶ladowań, jakich do¶wiadczali w Brandenburgii, sk±d byli wypędzani w latach 1510 - 1573. W Mirosławcu istniała żydowska gmina wyznaniowa. W 1757 roku mirosławscy Żydzi uzyskali przywilej, wystawiony przez wła¶ciciela miasta, barona Wilhelma von Blankenburga. Przywilej ten został potwierdzony w 1758 roku przez króla Augusta III. Tutejsza gmina żydowska w czasach swego największego rozkwitu liczyła 1.400 osób w 247 rodzinach. W 1770 r. przy Bramie Młyńskiej została wzniesiona synagoga. Gmina utrzymywała też własn± szkołę. W latach 1791 - 1815 kahałem kierował rabin Akiba Eiger, póĽniejszy nadrabin w Poznaniu. Był on także przełożonym miejscowej jesziwy, czyli wyższej szkoły talmudycznej. Akiba Eiger był wybitn± osobisto¶ci± w społeczno¶ci żydowskiej. Gmina żydowska w Mirosławcu miała szczególne, ponadregionalne znaczenie, była bowiem postrzegana jako "macierz" wobec społeczno¶ci żydowskiej Berlina.

Ostateczny upadek społeczno¶ci żydowskiej Mirosławca nast±pił w czasach reżimu hitlerowskiego. Miejscowi Żydzi padli ofiar± zaj¶ć podczas "Nocy Kryształowej" w 1938 roku. Żydowscy mieszkańcy Mirosławca zostali zmuszeni do wyprzedaży swojego mienia i opuszczenia miasta. W styczniu 1939 roku ostatnich z nich deportowano do obozu w Sachsenhausen. Dzi¶ jedynym ¶ladem po nich jest zniszczona nekropolia. Nasz korespondent tak opisuje to miejsce: "Kirkut zlokalizowany jest bezpo¶rednio za cmentarzem katolickim. Wydaje się, że cmentarz został ostatnio uporz±dkowany, wycięto krzaki i niektóre drzewa. Liczne butelki po wódce wskazuj±, że dla czę¶ci okolicznych mieszkańców nekropolia stanowi miejsce niewyszukanych rozrywek. Widać też, że ludzie odwiedzaj±cy swych bliskich na cmentarzu katolickim, traktuj± kirkut jako ¶mietnik, gdzie można wyrzucać zużyte znicze i zwiędłe kwiaty". Według zachowanego w Żydowskim Instytucie Historycznym opisu z 1992 roku, na cmentarzu znajduje się około 200 nagrobków w różnym stanie zachowania, z których najstarszy pochodzi z 1752 roku. W 1983 r. nekropolia została wpisana do rejestru zabytków.

tekst: K. Bielawski
Kliknij tu, by obejrzeć film nagrany na tym cmentarzu