Cmentarz żydowski w Margoninie został założony pod koniec siedemnastego wieku lub na początku osiemnastego wieku, na mocy przywileju nadanego Żydom przez kasztelana płockiego Stefana Gembickiego w 1688 roku. Nekropolia zlokalizowana jest pomiędzy ul. Okopową i ul. Nowy Świat. Ostatni znany pochówek odbył się w dniu 6 lutego 1935 roku - pochowano wówczas Bertę Baruch, zmarłą w wieku 55 lat.
O tym jak cmentarz wyglądał przed wojną, wiemy dzięki archiwalnemu zdjęciu z 1938 roku. Na cmentarzu znajdowało się wówczas co najmniej kilkadziesiąt nagrobków, lokowanych w układzie rzędowym. Teren nekropolii porastały drzewa.
Cmentarz został zniszczony w czasach drugiej wojny światowej oraz w okresie po wyzwoleniu. Przez wiele lat pozbawiony nagrobków cmentarz był wykorzystywany jako boisko. W 2009 r. wykonane zostały prace restauracyjne, w ramach których ustawiono sześć odnalezionych macew z inskrypcjami w języku hebrajskim i niemieckim. Odsłonięto także pomnik z napisem w języku polskim i angielskim o treści: "W tym miejscu znajduje się cmentarz żydowski, na którym spoczywają członkowie społeczności żydowskiej Margonina" oraz tablicę informacyjną sygnowaną przez Burmistrza Miasta i Gminy Margonin. Oficjalna ceremonia ponownego otwarcia cmentarza miała miejsce w dniu 6 września 2009 roku, wzięli w niej udział między innymi: Leszek Łochowicz - burmistrz Miasta i Gminy Margonin oraz Alicja Kobus - przewodnicząca Filii Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Poznaniu. Teren nekropolii jest uporządkowany i ogólnie dostępny.
tekst: K. Bielawski
zdjęcia:
Adam Karabowicz
Współrzędne cmentarza:
N52°58.134 E17°05.740
Więcej informacji o Żydach z Margonina znajdziesz na stronie www.poznan.jewish.org.pl