| strona główna | cmentarze | warto wiedzieć | księga gości | napisz do nas |
| KRA¦NIK | |||
Gmina żydowska w Kra¶niku posiadała trzy cmentarze. Najstarszy z nich powstał w XVI wieku przy obecnej ul. Podwalnej i funkcjonował do XVII wieku. Kolejna nekropolia została założona w drugiej połowie XVII wieku pomiędzy dzisiejszymi ulicami Strażack± i Ogrodow±. Oba powyższe cmentarze uległy dewastacji w latach drugiej wojny ¶wiatowej. Podobnie jak w innych miejscowo¶ciach, także w Kra¶niku nagrobki wykorzystano do utwardzania ulic i prac budowlanych. Wszelkie naziemne ¶lady cmentarzy zostały całkowicie zatarte. Po wojnie teren pierwszego cmentarza zabudowano, na drugim urz±dzono park. |
|||
 |
 |
||
| Teren cmentarza żydowskiego przy ul. Strażackiej (foto: Jacques Lahitte, Piotr Epegeiro) | |||
Chronologicznie ostatni cmentarz żydowski w Kra¶niku założono około 1840 r. przy obecnej ul. Szewskiej. Jego powstanie było zwi±zane z wydanym przez miasto poleceniem przenoszenia miejsc pochówku poza teren zabudowany. Działka cmentarna była stopniowa powiększana i ostatecznie osi±gnęła powierzchnię 18164 m kw. i kształt zbliżony do litery L. Podczas drugiej wojny ¶wiatowej na terenie nekropolii nazi¶ci rozstrzelali setki osób, a ich ciała pogrzebano w zbiorowych mogiłach. W 1946 r. członkowie miejscowego Komitetu Żydowskiego - m.in. Jankel Farber i Izrael Kron - oznakowali grób ofiar Zagłady i wznie¶li na nim pomnik. |
|||
 |
|||
¬ródło: Księga Kra¶nika ( Sefer Krasnik ) |
|||
Zbigniew Wichrowski z Muzeum Regionalnego w Kra¶niku w wypowiedzi udzielonej redaktorowi "Gazety Powiatowej Głos" tak opisuje powojenne losy kra¶nickiego beit-kwarot: "Kirkut był w miarę zadbany do lat siedemdziesi±tych, kiedy to miał swojego dozorcę, dbano o jego wygl±d, koszono trawę. Opiekowała się nim gmina wiejska Kra¶nik. Niestety w latach dziewięćdziesi±tych poszedł w całkiem zapomnienie". Obecny stan nekropolii jest zatrważaj±cy. Przetrwała znaczna czę¶ć starego, betonowego muru oraz nieustalona liczba nagrobków, jednak w okresie wegetacji gęste zaro¶la praktycznie uniemożliwiaj± dostęp do wielu miejsc na cmentarzu. W południowo-wschodniej czę¶ci cmentarza znajduje się zbiorowa mogiła i pomnik ofiar Zagłady, wokół którego zgromadzono dziesi±tki potłuczonych macew. Poż±dane byłoby: wykarczowanie zaro¶li, renowacja pomnika na zbiorowej mogile, zabezpieczenie leż±cych luzem fragmentów nagrobków poprzez przytwierdzenie ich do specjalnie w tym celu wzniesionego muru oraz wykonanie szczegółowej inwentaryzacji zachowanych macew i umieszczenie spisu na stronie internetowej. Z cał± pewno¶ci± do dzi¶ wiele macew znajduje się w różnych punktach miasta. W czerwcu 2013 r. trzy fragmenty nagrobków odnaleziono na ul. Szewskiej, około 200 metrów od nowego cmentarza. Inn± macewę - znalezion± w trakcie prac ziemnych w rejonie ul. Wesołej i ul. Podwalnej - przechowuje na swojej posesji pragn±cy zachować anonimowo¶ć mieszkaniec Kra¶nika.
|
|||
Cmentarz żydowski w Kra¶niku w obiektywie Piotra Epegeiro |
|||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Kra¶nika i ich nekropoliach. Czekamy też na relacje osób, które pamiętaj± te cmentarze z okresu przed II wojn± ¶wiatow±. |
|||
 |
|||
| Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl s± chronione prawem autorskim. Wykorzystanie materiałów możliwe wył±cznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji |
|||
| strona główna | cmentarze | warto wiedzieć | księga gości | napisz do nas |