Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
INOWŁÓDZ
Dział po¶więcony Inowłodzowi
powstał dzięki wsparciu
udzielonemu przez Hermana Storicka z USA

Jak podaje "Encyklopedia Gmin Żydowskich w Polsce", pierwsze wzmianki o osadnictwie żydowskim w Inowłodzu pochodz± z 1537 r. Liczba ludno¶ci żydowskiej zmalała po zniszczeniach wojennych z czasów Potopu, jednak od XVIII wieku Żydzi ponownie zaczęli osiedlać się w miasteczku. Od końca XIX wieku miejscowo¶ć była popularnym miejscem wypoczynku Żydów z okolicznych miast. Na przestrzeni wieków ludno¶ć żydowska stanowiła około 30% mieszkańców. Tuż przed wybuchem II wojny ¶wiatowej mieszkało tu ponad pół tysi±ca Żydów. Zagładę przeżyło zaledwie kilku z nich.

Dzi¶ o inowłodzkim sztetl przypomina gmach synagogi. Po wojnie przez wiele lat składowano tu nawozy, póĽniej urz±dzono bibliotekę, a od pewnego czasu budynek służy jako sklep. Na ¶cianach widoczna jest czę¶ć starych polichromii.

synagoga w Inowłodzu synagoga w Inowłodzu synagoga w Inowłodzu synagoga w Inowłodzu

Cmentarz żydowski w Inowłodzu powstał prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX wieku, na działce położonej około 1 km na zachód od miasta, około 300 metrów na północ od drogi do Spały. Obecnie jego teren znajduje się pomiędzy wyrobiskami kopalni chalcedonitu. Doj¶cie od strony ul. Spalskiej jest oznakowane drogowskazem.

W wyniku zniszczeń do dzi¶ na cmentarzu przetrwały 53 nagrobki w różnym stanie zachowania. Najstarsza zidentyfikowana macewa upamiętnia Izraela syna Dawida, zmarłego 17 lipca 1831 r. Większo¶ć płyty leży na ziemi, jedynie nieliczne tkwi± w pozycji pionowej. Zachowane nagrobki to typowe macewy, wykonane z piaskowca, z epitafiami sporz±dzonymi wył±cznie w języku hebrajskim. Półkoliste zwieńczenia płyt zdobi± płaskorzeĽbione motywy, charakterystyczne dla żydowskiej sztuki nagrobnej: ¶wiece i skarbony (macewy Elki córki Kalmana, Malki Orbach, Sary córki Jecheskiela, Racheli Motyl córki Jehudy), lwy, szafy z księgami, ręka wrzucaj±ca monetę do skarbony (macewa Icchaka syna Jakowa Aharona), ptaki (personalia nieczytelne), korona (macewa Mordechaja Zewa syna Chaima Mosze), dłonie w ge¶cie błogosławienia (personalia nieczytelne), ptaki (macewa Lei córki Jecheskiela ha-Lewi. Na macewach występuj± też dekoracje o motywach geometrycznych i florystycznych. Na cmentarzu można odnaleĽć betonowo-ceglane obramowania zniszczonych grobów oraz rozkopane mogiły ziemne. Granice nekropolii s± nieczytelne. Teren jest nieogrodzony, poro¶nięty lasem z przewag± sosny. Brak za¶miecenia. Na nagrobkach liczne kamyki i znicze.

Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz

W 1996 r. Benjamin Yaari i Michał RzeĽnik wykonali spis 28 macew z Inowłodza. Powstały w wyniku ich prac spis personaliów zmarłych zamieszczono na stronie http://www.zchor.org/inowlodz/inowlodz.htm. We wrze¶niu 2012 r. autor niniejszego tekstu we współpracy z Ziomkostwem Żydów Kutnowskich zinwentaryzował 52 nagrobki. Wyniki tej inwentaryzacji publikujemy poniżej. Dodatkowo spis zachowanych macew w pliku Excel można pobrać klikaj±c tutaj.


tekst & zdjęcia: K. Bielawski

Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Ela Framholz córka Kalmana
zm. 23.02.1928 (2 menachem aw 5688)
synagoga w Inowłodzu
Towa córka Jehudy Kohena
zm. ? menachem aw 5654
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz

Bajla Doner córka Aharona Jakowa Kohena
zm. 08.03.1930 (21 adar 5694)
w wieku
71 lat

Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Malka Orbach
synagoga w Inowłodzu

 

[...] syn Szmuela Jony Kohena
zm. 14.041927 (12 nisan 5687)

synagoga w Inowłodzu
Lejba [..]ener
synagoga w Inowłodzu
Ester Bracha córka Icchaka
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Zew syn Jechiela Ozera
zm. 28.07.1914 (5 menachem aw 5674)
synagoga w Inowłodzu
[...]
zm. 22.04.1909 (1 ijar 5669)
synagoga w Inowłodzu
[...] syn/córka Chaima Mosze
zm. 20.04.1915 (6 ijar 5675)
synagoga w Inowłodzu
Szlomo Natan syn Majera Noacha
synagoga w Inowłodzu
[...]
synagoga w Inowłodzu
Sara córka Jechezkiela
zm. 04.02.1914 (?) (8 szewat (?) 5674)
synagoga w Inowłodzu
Dwora córka Jehudy
synagoga w Inowłodzu
[...] córka Cwi
zm. 24.10.1934 (15 marcheszwan 5695)
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Rachel Motyl córka Jehudy, żona Dawida,
zm. 04.03.1937 (21 adar 5697) w wieku 36 lat
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Icchak syn Jakowa Aharona
macewa w Inowłodzu
[...]
synagoga w Inowłodzu
[...]
cmentarz w Inowłodzu
Chana córka Hirsza (?)
zm. 03.05.1938 (2 ijar 5698)
Inwolodz - Jewish tombstone
Icchak Perec syn Mosze Jehudy
zm. 21.08.1879 (2 Elul 5639)

nagrobek w Inowłodzu
Mariem córka Rubena (?), żona Dawida Kohena
zm. 15 kislew (?)
cmentarz w Inowłodzu
Chaim [...]
synagoga w Inowłodzu
Mosze Aharon syn Majera Jechiela
zm. 24.04.1908 (23 nisan 5668)
macewa w Inowłodzu
Mordechaj Zew syn Chaima Mosze
zm. 03.01.1898 (9 tewet 5658)
cmentarze w Inowłodzu
Mordechaj Nisen syn Majera
zm. 27.07.1909 (9 menachem aw 5669)
z Błaszek

cmentarz w Inowłodzu
Mosze syn Nachuma
kirkut w Inowłodzu
Chaja Sara Doner
Inowlodz - matzevot
[...]
nagrobek kobiety
żydowski cmentarzw Inowłodzu
Chaim Dawid syn Izraela ha-Lewi
Inowlodz - matzevot
[...] syn/córka Szmuela
zm. 17.02.1888 (5 adar 5648)
synagoga w Inowłodzu
Awraham Icchak syn Zewa
zm. w ¶więto Simchat Tora (?)
Inowlodz - matzevot
Szlomo syn Jozefa Eliezera
Inowlodz - matzevot
[...]
kierkut inowlodz
Hinda Rozencwajg
Inowlodz - matzevot
Jerachamiel Bigelajzen
Inowlodz - matzevot
Chana Bejla córka Awrahama Icchaka
Inowlodz - matzevot
[...]
zm. 27.03.1929 (15 adar 2 5689)
kirkut w Inowłodzu
Jechezkiel (prawdopodobnie imię ojca)
zm. 02.04.1892 (5 nisan 5652)
cmentarz w Inowłodzu
Eliezer Aleksander Wajnberg syn Jakowa Mosze
zm. 09.07.1909 (20 tamuz 5669)
nagrobek w Inowłodzu
Jakow syn Zewa
zm. 07.12.1831 (3 tewet 5592)
kirkut w Inowłodzu
[...]
mężczyzna, zmarł 1 szewat (?) w wieku 62 lat
macewa w Inowłodzu
Izrael syn Dawida
zm. 17.07.1831 (7 aw 5591)

macewa w Inowłodzu
[...] Frenkel (?)
zm. 21.06.1911 (25 siwan 5671)
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
[...]
zm. 25.08.1909 (8 elul 5669)
macewa w Inowłodzu
[....]
macewa w Inowłodzu
Rachela córka [...]
zm. 05.12.1881 (13 kislew 5642) w młodym wieku
macewa w Inowłodzu
Lea córka Jezechiela ha-Lewi
zm. w młodym wieku
macewa w Inowłodzu
[....]
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Rachel córka Eliachu
zm. 20.06.1896 (15 szewat 5656)
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Frymet córka Jerachmiela
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
[....]
Cmentarz żydowski w Inowłodzu Jewish cemetery in Inowlodz
Eli syn Cwi
zm. 28.02.1887 (4 adar I 5647)
Poszukujemy wszelkich informacji o Żydach z Inowłodza i ich nekropolii.
Czekamy też na relacje osób, które pamiętaj± ten cmentarz z okresu przed II wojn± ¶wiatow±.
Teksty i zdjęcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl s± chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wył±cznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas