Jak podaje serwis Jewishgen, pierwsze wzmianki o osadnictwie żydowskim w Debrznie Wsi pochodz± z 1664 roku. Według spisu ludno¶ci, w okresie przedwojennym w miejscowo¶ci żyło 118 osób pochodzenia żydowskiego. Dzi¶ ¶ladem ich obecno¶ci w Debrznie jest cmentarz, na którym zachowały się nieliczne macewy. Najstarsza z nich pochodzi z 1715 roku.

Od pewnego czasu nekropoli± opiekuj± się wychowankowie Młodzieżowego O¶rodka Wychowawczego. Pracownicy o¶rodka, Ireneusz Jabłoński i Ryszard Bentkowski w wypowiedzi udzielonej "Dziennikowi Bałtyckiemu" tak opisuj± genezę tej inicjatywy: "Na pocz±tku lat osiemdziesi±tych ludzie poszukuj±cy kamienia wywozili st±d macewy. Podobno byli i tacy, którzy w grobach szukali złota. Gdy nasi chłopcy odkryli cmentarz, to miejsce było zaro¶nięte, z gęstwiny krzaków niewiele było widać. Zakasali rękawy i wzięli się do roboty. W ten sposób wyrabiaj± też wymagane godziny społeczne. Każdy z wychowanków MOW ma obowi±zek po¶więcić rocznie 50 godzin na prace społecznie użyteczne. Porz±dkowanie cmentarza stało się dla nich jednak czym¶ więcej niż obowi±zkiem. Sprz±tanie cmentarza ma bardzo duże znaczenie w resocjalizacji chłopców. Na pewno dzięki temu maj± bardzo duży szacunek dla zmarłych i nekropolii".

zdjęcia: Michał Steier