Cmentarz żydowski w D±browie Górniczej założono w 1929 roku przy ul. Ludowej. Do czasu jego powstania Żydzi z D±browy Górniczej chowali swych zmarłych na cmentarzu w Będzinie.

Proces dewastacji nekropolii rozpocz±ł się w czasach drugiej wojny ¶wiatowej i trwał także po wyzwoleniu. Największe zniszczenia zostały w latach siedemdziesi±tych, w trakcie budowy osiedla Mydlice. Przytoczmy tu fragment listu nadesłanego przez jednego z naszych korespondentów : "Jeszcze dwadzie¶cia lat temu na cmentarzu były znicze, kwiaty, kamyki na macewach. Cmentarz zniszczał w wyniku braku opieki w ostatnim 20-leciu". Do dzi¶ na powierzchni 0,5 ha zachowały się nieliczne nagrobki. W 1993 roku przy ul. Ludowej, na obrzeżach nekropolii ustawiono pomnik z napisem o tre¶ci: "W tym miejscu był żydowski cmentarz D±browy Górniczej i okolicy, zniszczony w okresie niemieckiej okupacji w czasie II wojny ¶wiatowej."

W 2003 r. Magdalena Cyankiewicz, Leszek Hońdo, Dariusz Rozmus, Marta Rozmus i Włodzimierz Staro¶ciak wykonali inwentaryzację cmentarza. Podczas prac udało się zidentyfikować 27 pomników w różnym stanie zachowania, upamiętniaj±cych: Rajzel Lewi córkę Szlomo, zm. w dn. 18 adar 5693 r.; mężczyznę o imieniu rozpoczynaj±cym się od liter Szm.; kobietę o imieniu Rachel; Jakowa syna Tuwji; Ester Sztark, zm. w dn. 18 stycznia 1940 r.; Natana syna Awrahama Altera, zm. w dn. 9 adar I 5692 r.; Sarę córkę Mosze Szmuela; Szajndel Gerwat córkę Awrahama, zm. w dn. 6 szwat 5689 r.; Mosze syna Mendla Zimla; kobietę o imieniu Brajndel; Menachema Mendla Klajmana syna Jony, zm. w dn. 7 ijar 5770 r.; Mosze Jakowa Blumensztoka syna Majera, zm. w dn. 25 ijar 5701 r.; Elazara Krajcera syna Izraela Lejby ha-Kohena, zm. w dn. 1 elul 5698 r.; Riwkę Stern córkę Cwi, zm. w dn. 1 adar 5691 r.; Josefa Rusinka syna Elazara, zm. w dn. 4 szwat 5697 r.; kobietę o nazwisku Łazarek córkę Jehudy Ekiwy, zm. w dn. 9 marcheszwan 5697 r.; Mosze Kalinowicera syna Awigdora, zm. 16 kislew 5697 r.; oraz kilka fragmentów nagrobków bez personaliów zmarłych. Wyniki inwentaryzacji zostały opublikowane w 2004 r. w ksi±żce "Cmentarze żydowskie w Sławkowie i D±browie Górniczej".

W 2012 r. został przeprowadzony kolejny spis macew. Lista zachowanych nagrobków jest dostępna na stronie http://dawnadabrowa.pl/?phrase=macewy

tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Leszek Maszczyk