Wie¶ lokowano na prawie wołoskim w I połowie XVI wieku. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1552 r. Na pocz±tku XIX w. powstała tu huta żelaza. Aleksander Fredro odwiedzaj±c Cisnę, będ±c± własno¶ci± jego ojca, zanotował w swoich wspomnieniach: Cisna leży w obszerniejszej nieco kotlinie. Folwark, cerkiew, karczma, dalej młynek i tartak ożywiaj± tę górsk± wioskę. Być może już wówczas (w 1806 r.) zamieszkiwało tu kilka rodzin żydowskich arendarzy, chociaż dwadzie¶cia lat wcze¶niej na pewno nie było w Cisnej jeszcze Żydów. W 1870 r. pofredrowski miejscowy folwark nabył baligrodzki Żyd Hersch Grossinger, ale rychło go odsprzedał z dużym zyskiem.

Pod koniec XIX w. (od 1895 r.) wie¶ została poł±czona kolejk± w±skotorow± ze stacj± kolei normalnotorowej w Nowym Łupkowie. Końcowa stacja kolejki była zlokalizowana w Majdanie. Przy stacji był duży skład drewna i tartak parowy. Zapewne wówczas wzrosła liczba Żydów osiadłych w Cisnej. W 1921 r. mieszkało ich tu 118 (wszyscy podczas spisu powszechnego podali narodowo¶ć polsk±), za¶ we wsiach okalaj±cych Cisnę - ponad dwustu.

W okresie międzywojennym była tu do¶ć okazała, drewniana bóżnica. Stała na posesji, gdzie obecnie znajduje się motel, ale nieco poza nim. Została zniszczona w czasie II wojny ¶wiatowej.

Znajdował się tu także cmentarz izraelicki, w czę¶ci zachowany. Był usytuowany około stu metrów na zachód od drogi do Majdanu i około pół kilometra od skrzyżowania dróg w centrum wsi. Zajmował niewielk± powierzchnię. Powstał zapewne w końcu XIX w. Został zniszczony przez hitlerowców w czasie II wojny ¶wiatowej. Macewy użyto do utwardzania drogi koło Habkowiec. Kilka nagrobków leży przy tej drodze na przełęczy. Po wyzwoleniu usunięto z kirkutu kilkana¶cie macew i teren czę¶ciowo zaorano. Obecnie teren cmentarza znajduje się powyżej domu wczasowego "Perełka". W czę¶ci poro¶nięty jest lasem. Zachowała się na nim jedna betonowa macewa oraz płyta nagrobna.

Żydów z Cisnej, należ±cych do baligrodzkiej żydowskiej gminy wyznaniowej, spotkał podobny los, jak ich współbraci z Baligrodu, wywiezionych do obozu w Zasławiu latem 1942 roku. Czę¶ć zostali tam rozstrzelano, czę¶ć odtransportowano do obozu zagłady w Bełżcu. W Cisnej 15 lipca 1942 r. rozstrzelano 7 Żydów. Także w lipcu zamordowano siedmiu Izraelitów (Stefan Borek-Prek w "Pamiętniku z Kalnicy" podaje, że zamordowano tam 18 Żydów) w s±siedniej wsi Żubracze i dwie Żydówki z rodziny Wołowskich w Strzebowiskach.

tekst & zdjęcie: Andrzej Potocki

Andrzej Potocki jest historykiem, animatorem kultury, dziennikarzem reportażyst± oraz autorem wielu ciekawych publikacji po¶więconych Podkarpaciu. Osobom zainteresowanym tematyk± żydowsk± polecamy szczególnie lekturę poniższych pozycji: "Żydzi w Podkarpackiem", "Bieszczadzkie losy. Bojkowie i Żydzi", "Żydzi rymanowscy", "Podkarpackie judaika". Więcej informacji o Andrzeju Potockim można znaleĽć na stronie www.potockiandrzej.pl