| strona główna | cmentarze | warto wiedzieć | księga gości | napisz do nas |
| CIESZYN | |||
W Cieszynie istniej± dwa cmentarze żydowskie, oba położone przy ul. Hażlaskiej, na wzgórzu zwanym Winogradem. Stary cmentarz założył Jakub Singer w 1647 roku, jako miejsce pochówku przede wszystkim dla zmarłych z jego rodziny. Teren cmentarny został wykupiony przez cieszyńsk± gminę żydowsk± w 1785 roku. Do połowy dziewiętnastego wieku był to jedyna żydowska nekropolia ¦l±ska Cieszyńskiego. W XIX wieku wybudowano dom przedpogrzebowy wraz z mieszkaniem dla dozorcy i stajni±. Przy cmentarzu funkcjonował również szpital - przytułek. Przed II wojn± ¶wiatow± niektórzy historycy twierdzili, że na cmentarzu odnaleziono macewy z 1362 roku, jednak rewelacje te nie zostały potwierdzone. Najstarszy z zachowanych nagrobków pochodzi z 1686 roku. Wyryto na nim inskrypcję o tre¶ci: "Tu pochowana nasza matka, niewiasta szanowna, pani Estera córka ¶więtego pana Józefa (błogosławionej pamięci, niech Pan pom¶ci jego krew). (Zmarła) 13 adar roku 446 według małego rachunku i pogrzebana w niedzielę 14 adar. Niech dusza jej zwi±zana będzie w węzełku życia". Ostatnich pochówków dokonano w okresie międzywojennym. Na terenie cmentarza pod koniec II wojny ¶wiatowej hitlerowcy dokonali zbiorowej egzekucji (kilknij tu po więcej informacji). |
|||
 |
 |
 |
 |
zdjęcia: Zbigniew Nowak |
|||
Pod koniec XIX wieku teren pierwszego cmentarza żydowskiego w Cieszynie został całkowicie wykorzystany. Dzięki staraniom przewodnicz±cego miejscowej gminy wyznaniowej J. Glesingera, w 1898 roku w pobliżu starej nekropolii zakupiono parcelę z przeznaczeniem na cmentarz. Formalno¶ci natury prawnej oraz protesty wła¶cicieli pobliskich gruntów spowodowały, że nekropolia została oddana do użytku dopiero w 1907 roku. Cmentarz urz±dzono według planów znanego cieszyńskiego budowniczego Aloisa Jedeka, a dom przedpogrzebowy zaprojektował wiedeński architekt Jakub Gartner. Okres II wojny ¶wiatowej cmentarz przetrwał w relatywnie dobrym stanie. Ostatnim pochowanym był Edward Weber, przewodnicz±cy Żydowskiej Kongregacji Wyznaniowej w Cieszynie, zmarły w dniu 24 marca 1961 roku. Warto wspomnieć też o cmentarzu żydowskim w Czeskim Cieszynie, położonym przy ulicy Hrbitovni.
De facto jest to wydzielona kwatera na cmentarzu komunalnym, przekazana społeczno¶ci żydowskiej w 1926 roku. Dwa lata póĽniej wzniesiono dom przedpogrzebowy. Podczas II wojny ¶wiatowej Niemcy zniszczyli cmentarz, wywoż±c z niego większo¶ć macew.
Do dzi¶ przetrwało kilkadziesi±t nagrobków wykonanych z granitu i marmuru. Klucz do cmentarza przechowuj±
Technicke Sluzby Mesta C. Tesina, Hrbitovni 178, 737 01 Cesky Tesin; tel. 0659/25586. tekst: K. Bielawski |
|||
Stary cmentarz żydowski w Cieszynie w obiektywie Ewy Rytek |
|||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Nowy cmentarz żydowski w Cieszynie w obiektywie Ewy Rytek |
|||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| strona główna | cmentarze | warto wiedzieć | księga gości | napisz do nas |