Cmentarz żydowski w Cedyni położony jest w pobliżu ul. Ko¶ciuszki. Nie znamy daty założenia tej nekropolii, możemy jednak zakładać, że prawdopodobnie nast±piło to w pierwszej połowie XIX wieku. Okres drugiej wojny ¶wiatowej cmentarz przetrwał w do¶ć dobrym stanie. Po wyzwoleniu opuszczona nekropolia popadała stopniowo w zapomnienie i niszczała. Henryk Szperka w wypowiedzi udzielonej red. Sławomirowi Bęckiemu z "Gazety Chojeńskiej" ("Cedyński kirkut", nr 36/531), tak mówi o powojennych losach tego miejsca: "W połowie lat siedemdziesi±tych kamieni było więcej, niektóre jeszcze stały. Było też trochę ko¶ci, bo wtedy prowadzili tu badania antropolodzy z Poznania. Wydobywaj±c je z ziemi, poprzewracali macewy, których wtedy było jeszcze bardzo wiele. Cmentarz był bardzo duży, większy niż obecnie". Kres dewastacji położyli miejscowi społecznicy. Staraniem Marcelego Szablewskiego i uprzednio wzmiankowanego Henryka Szperki odnaleziono i ustawiono siedem płyt nagrobnych. S± to macewy w kształcie pionowego prostok±ta, zakończonego dwuspadowo lub półkolistym łukiem. W zwieńczeniach większo¶ci z nich brak jest ornamentów charakterystycznych dla żydowskiej sztuki sepulkralnej . Nekropolia została wpisana do rejestru zabytków.

tekst: K. Bielawski
zdjęcia: Tomasz Nowak
Więcej zdjęć tego Autora znajdziesz tutaj: