HOLOCAUST W DROHICZYNIE |
Relacja Wolfa Wi¶ni o wyst±pieniach antyżydowskich w Siemiatyczach 23 czerwca 1941 r. oraz likwidacji getta w Drohiczynie Wojewódzka Komisja Historyczna Przeżycia drohiczyńskiego Żyda Przekazane przez Wolfa Wi¶nię, urodzonego w 1920 r. w Drohiczynie. Do okupacji i w czasie okupacji żył w Drohiczynie. Przeżył w lasach Drohiczyna. Protokołowała D. Kagan 23 czerwca 1941 r. do Drohiczyna weszli Niemcy. W czasie władzy sowieckiej ze względu na blisko¶ć granicy drohiczyńscy Żydzi przenie¶li się do Siemiatycz. Z wej¶ciem Niemców do Siemiatycz 23 czerwca 1941 r. miejscowa ludno¶ć zorganizowała pogromy na Żydach. Zginęło w nich około dziesięciu Żydów, których zamęczono, strasznie torturuj±c, wrzucaj±c do studzien i do rzeki. Po pogromie ¶wiadek przeprowadził się ze swoj± rodzin± do Drohiczyna. Czę¶ć Żydów przeniosła się do okolicznych miasteczek, a czę¶ć pozostała w Siemiatyczach. W Drohiczynie nie można było wyj¶ć na ulicę, ponieważ od razu łapano do przymusowej pracy, z której rzadko kto¶ powrócił. W kwietniu 1942 r. zostało utworzone getto, w którym było 550 Żydów. Stworzono Judenrat, który był odpowiedzialny za ludzi w getcie. Ludzie chodzili codziennie do pracy do różnych placówek. W listopadzie 1942 r. do drohiczyńskich Żydów dotarły pogłoski, że Żydów z okolicznych miasteczek wywieziono do Treblinki. Pogłoski zostały przyniesione przez pochodz±cych stamt±d uchodĽców. Kiedy Żydzi z drohiczyńskiego getta usłyszeli, co się dzieje w okolicznych miasteczkach, i dowiedzieli się, że na noc 2 listopada zamówiono 50 fur, zaczęli uciekać; w ten sposób z getta zbiegło około 250 ludzi. Pozostałych przewieziono zamówionymi furami do Siemiatycz. Tych, którzy się przeciwstawili wywiezieniu, zastrzelono na miejscu. Było to sze¶ć osób. ¦wiadek był jednym z tych, którzy uciekli z getta. Słysz±c strzały oddane do ich grupy, rozbiegli się w różnych kierunkach. ¦wiadek został ze swym towarzyszem Symch± Warszawskim i jeszcze kilkoma Żydami. Stamt±d poszli do lasu szukać partyzantów. Po około 14 dniach poszukiwań spotkali ich. Przeżyli jednak wielkie rozczarowanie, ponieważ partyzanci zaraz zabrali im ubrania i trzymali przez dwa dni. W tym czasie Żydzi słyszeli, jak partyzanci mówili, że nie potrzeba Żydów, należy ich rozstrzelać. To zrobiło na nich straszne wrażenie i uciekli. Dzień póĽniej skrajnie wyczerpani doszli do wsi Bryki , gdzie znaleĽli innych Żydów, którzy także opowiadali o okropnym nastawieniu partyzantów. Postanowiono więc na własn± rękę ukrywać się w lasach. ¦wiadek wraz z innymi Żydami żył dłuższy czas w lasach. Doszło do kilku napadów na Niemców. Pewnego razu niemieccy żołnierze otoczyli las i ostrzelali. ¦wiadkowi i kilku osobom udało się uciec. Utrzymywali się z wyplatania koszy. Pewnego razu, kiedy poszli po wodę, zostali zauważeni przez dwóch strażników le¶nych, którzy chcieli natychmiast przekazać ich w ręce Niemców. ¦wiadek stawił opór. Mocno go pobito, ale po ciężkiej walce, ledwie żywy, zdołał uciec. Przeleżał w lesie, dopóki nie nadeszli inni Żydzi, którzy zaprowadzili go do ziemianki. W ziemiance przeleżał chory dwa tygodnie, następnie ponownie znalazł się w lesie z towarzyszami. Wkrótce znowu urz±dzono napad na Niemców, w którym zginęło trzech z jego towarzyszy. Pozostali odeszli do ziemianki w innej okolicy, tam ¶wiadek wraz z czterema Żydami żył do końca wojny. Ostatniego dnia przed przybyciem żołnierzy sowieckich Niemcy odkryli ziemiankę, wyci±gnęli z niej ukrywaj±cych się i chcieli zastrzelić. Byli jednak bez broni, więc Żydom udało się uciec i ukryć w lesie do 6 wrze¶nia 1944 r. ¦wiadek - W. Wi¶nia |