Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
TARNOWSKIE GÓRY
 

Pierwsze wzmianki o Żydach w Tarnowskich Górach (w języku jidysz: Tarnovici) pochodzą z 1732 roku. Zorganizowana gmina żydowska powstała w 1815 r. Na przełomie lat 1890 i 1891, w mieście żyło 627 osób pochodzenia żydowskiego, co stanowiło około siedmiu procent wszystkich mieszkańców. Na przełomie XIX i XX w. w wyniku powszechnej w tym okresie emigracji zarobkowej liczba Żydów w mieście spadła. W 1933 r. w Tarnowskich Górach było już tylko około trzystu osób pochodzenia żydowskiego. Pozostałych w mieście zimą 1940 roku deportowano do obozów we wschodniej Polsce.

Cmentarz żydowski w w Tarnowskich Górach powstał w 1822 r i znajduje się przy ulicy Gliwickiej 66. Zachowało się na nim około dwustu nagrobków, niektóre w bardzo dobrym stanie. Po 1945 roku nekropolia została częściowo wykorzystana jako cmentarz ewangelicki. W 1894 r. wzniesiono dom pogrzebowy (obecnie częściowo walący się) z pomieszczeniami do rytualnego przygotowywania zwłok do pogrzebu i mieszkaniem stróża. Dziś nieuszkodzona część domu pogrzebowego zamieszkana jest przez rodzinę.

Cmentarz otoczony jest ceglanym murem, w wielu miejscach uszkodzonym. Ponadto na terenie nekropolii znajduje się piękna grupa starodrzewia i bluszczy, które nadają temu miejscu wyjątkowy charakter i wyraz. Cmentarz żydowski w Tarnowskich Górach został włączony do programu rewitalizacji na lata 2007-2013, w ramach którego planowane jest: znalezienie lokalu zastępczego dla rodziny zamieszkującej dom pogrzebowy i odnowienie budynku, przywrócenie porządku na cmentarzu, remont ogrodzenia.
Żeby dostać się na cmentarz najlepiej jest spytać się mieszkańców domu pogrzebowego o pozwolenie, trzeba bowiem przekroczyć ich podwórko bronione przez sforę psów.

W Tarnowskich Górach przy ulicy Szymały istniała też synagoga. Zostało ona jednak spalona przez hitlerowców w roku 1939. Obecnie na jej miejscu znajduje się plac targowy. W dniu 19 listopada 2006 na pamiątkę jej istnienia odsłonięto w tym miejscu pomnik, na którym umieszczono cytat z Księgi Genesis po hebrajsku i polsku: "Nic to innego, tylko Dom Boży i brama do Nieba".

tekst & zdjęcia: Marcin Wiśniewski
Kliknij tu, by obejrzeć film video, nakręcony na terenie tej nekropolii
Więcej informacji o społeczność żydowskiej w Tarnowskich Górach
można znaleźć na stronie Tarnowskie Góry i okolice
Polecamy też lekturę opracowania "Żydzi w Tarnowskich Górach" .

Cmentarz żydowski w Tarnowskich Górach - foto: Małgorzata Płoszaj
macewa na cmentarzu żydowskim w Tarnowskich Górach macewy cmentarz żydowski w Tarnowskich Górach Tarnowskie Góry - zniszczony nagrobek Tarnowskie Góry - kirkut
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas