Kliknij, aby dodaæ stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieæ księga gości napisz do nas
B£ONIE    

Cmentarz ¿ydowski w B³oniu znajduje siê ok. 1,2 km na pó³noc od Rynku, przy ul. Polnej. Cmentarz zajmuje dzia³kê geodezyjn± nr 143201 4.0008.21, na planie zbli¿onym do kwadratu, o powierzchni 3415 m kw.

Dok³adna data za³o¿enia cmentarza nie jest znana, prawdopodobnie powsta³ w po³owie XIX w., wraz z rozwojem osadnictwa ¿ydowskiego w B³oniu.

Latem 1940 r. na cmentarzu pochowano kilkunastu ¿o³nierzy polskich wyznania moj¿eszowego, poleg³ych podczas kampanii wrze¶niowej. Ich szcz±tki zosta³y wcze¶niej ekshumowane z polowych mogi³.

Brak bli¿szych informacji o stanie cmentarza i jego dewastacji w okresie drugiej wojny ¶wiatowej oraz w kolejnych dekadach. Dziêki fotografii znajduj±cej siê w zbiorach ¯ydowskiego Instytutu Historycznego im. E. Ringelbluma wiadomo, ¿e w latach 60-tych na jego terenie znajdowa³o siê co najmniej kilkadziesi±t stoj±cych macew.

Cmentarz ¿ydowski w B³oniu w latach sze¶ædziesi±tych
Autor zdjêcia nieznany. Fotografia ze zbiorów ¯ydowskiego Instytutu Historycznego.

Jeszcze na pocz±tku XXI w. cmentarz znajdowa³ siê w¶ród pól, z dala od zabudowy. W ci±gu kolejnych lat przy ul. Polnej powsta³o osiedle domów jednorodzinnych, dochodz±ce do dzia³ki cmentarnej.

W marcu 2011 r. autor niniejszego tekstu wykona³ zdjêcia wszystkich 35 zachowanych nagrobków. Na podstawie dokumentacji fotograficznej odczytano personalia zmar³ych i spis wraz ze zdjêciami umieszczono na portalu Wirtualny Sztetl.

W kwietniu 2013 r. nieznany sprawca - niewykluczone, ¿e wspomagany przez inne osoby - doszczêtnie rozbi³ wszystkie stoj±ce macewy. O sprawie zosta³a powiadomiona policja oraz Komisja Rabiniczna ds. Cmentarzy. Zniszczone nagrobki zabrano z cmentarza i zabezpieczono w magazynie policji. Osoby mog±ce mieæ wiedzê na temat tego zdarzenia oraz mog±ce przyczyniæ siê do ustalenia jego okoliczno¶ci proszone s± o kontakt z Wydzia³em Kryminalnym Komendy Powiatowej Policji dla Powiatu Warszawskiego Zachodniego z siedzib± w Starych Babicach - tel. 22 604 32 22 lub ca³odobowo z dy¿urnym Komendy Powiatowej Policji dla Powiatu Warszawskiego Zachodniego z siedzib± w Starych Babicach - tel. 22 752 80 00.

W pa¼dzierniku 2013 r. na filarach bramy zosta³y umieszczone dwie tablice, informuj±ce o istnieniu w tym miejscu cmentarza oraz upamiêtniaj±ce pochowanych na cmentarzu ¿o³nierzy Wojska Polskiego, poleg³ych we wrze¶niu 1939 r. Sponsorem tablic by³ pragn±cy zachowaæ anonimowo¶æ mieszkaniec Larchmont w Stanach Zjednoczonych. Tablice umie¶cili: Robert Augustyniak z nieformalnej grupy "Ulica ¯ydowska" z Grodziska Mazowieckiego oraz autor niniejszego tekstu. Monta¿ zapewni³a firma Project Tech z Milanówka.

Obecnie na cmentarzu znajduj± siê jedynie trzy macewy z inskrypcjami oraz kilkana¶cie betonowych i piaskowcowych elementów konstrukcyjnych zniszczonych grobów. Zachowa³y siê tak¿e betonowe filary skradzionej bramy.

tekst: K. Bielawski

Cmentarz ¿ydowski w B³oniu w 2011 r.
B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - pot³uczona macewa B³onie - pot³uczona macewa B³onie - pot³uczona macewa
foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski
B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem
foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski
B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem B³onie - cmentarz ¿ydowski przed zniszczeniem
foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski
Cmentarz ¿ydowski w B³oniu w 2013 r.
B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji
foto: Agnieszka Nieradko foto: Agnieszka Nieradko foto: Agnieszka Nieradko foto: Agnieszka Nieradko
B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji B³onie - cmentarz ¿ydowski po dewastacji
foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski foto: K. Bielawski
Poszukujemy wszelkich informacji o ¯ydach z B³onia i ich nekropolii.
Czekamy te¿ na relacje osób, które pamiêtaj± ten cmentarz z okresu przed II wojn± ¶wiatow±.
Teksty i zdjêcia opublikowane w serwisie www.kirkuty.xip.pl s± chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materia³ów mo¿liwe wy³±cznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieæ księga gości napisz do nas